Kennisontwikkeling voor Nederland
Op deze pagina staat de monitoringsmatrix voor 'Kennisontwikkeling voor Nederland'. Dit is één van de subthema's van de beleidsprioriteit 'Een sterke basis en hoge kwaliteit' uit de begroting voor 2026 van OCW.
Nederland staat voor grote uitdagingen, daardoor zijn onze strategische autonomie en ons concurrentievermogen van groot belang. Tegelijkertijd staan de overheidsfinanciën onder druk, waardoor bezuinigingen onontkoombaar zijn. Binnen deze kaders wordt gewerkt aan onderwijs en wetenschap van hoge kwaliteit, met als doel een weerbare samenleving met voldoende en kwalitatief hoogwaardig menselijk kapitaal. Onderwijs is de sleutel om de productiviteit, en daarmee onze welvaart, aan te jagen. Leerlingen en studenten dienen de basisvaardigheden taal, lezen, rekenen-wiskunde, digitale geletterdheid en burgerschap beter te gaan beheersen. Mensen zijn weerbaarder wanneer zij goed kunnen lezen en schrijven, informatie kritisch kunnen verwerken en zelfstandig een afgewogen mening kunnen vormen. Daarnaast is het doel om de maatschappelijke impact van kennis uit onderzoek te vergroten.
|
Sub-thema
|
Kennisontwikkeling voor Nederland
Onderzoek en wetenschap leveren een belangrijke bijdrage aan het oplossen en duiden van maatschappelijke vraagstukken zoals de energietransitie, veiligheid, cybersecurity en vergrijzing, en aan het innovatie- en verdienvermogen van Nederland. Daarvoor moeten kennisinstellingen in verbinding staan met de samenleving en onderzoekers ongebonden, open en vrij hun werk kunnen doen. Het beleid is erop gericht dit te versterken en de economische en maatschappelijk impact van onderzoek en wetenschap te vergroten. Het label ‘sterke basis en hoge kwaliteit’ is immers voorbehouden aan wetenschappelijk onderzoek dat benut wordt in het belang van iedere inwoner van Nederland. |
|
Beleid
|
- Programma’s Nationale Wetenschapsagenda: Programma’s binnen de Nationale Wetenschapsagenda w.o. Science for policy en Kaleidoscoop.
- Financiering Nationaal Groeifonds:
- Programma Biotech Booster. Hiermee worden wetenschappers en ondernemers met advies en middelen ondersteund bij de commercialisatie van de biotechnologiekennis in Nederland.
- Programma Big Chemistry. Betreft de ontwikkeling van een gerobotiseerd laboratorium waarin AI wordt ingezet om nieuwe chemische recepturen te ontwikkelen. Doel is versnelling van chemisch onderzoek, verduurzaming en innovatie in de chemische industrie.
- Faculty of impact: Van UNL, NWO en Techleap, een subsidie voor projecten van onderzoekers die ondernemerschap en wetenschappelijk onderzoek (op thema’s als veiligheid en energietransitie) willen combineren.
- Kennis en Innovatie Agenda Maatschappelijk Verdienvermogen (KIA MV): Binnen het Missiegedreven Innovatiebeleid, richt zich op het realiseren van impact op twee niveaus: 1) versnellen van maatschappelijke transities en 2) creëren van markten en het versneld opschalen van innovaties. Op deze manier wordt gestreefd naar een grotere maatschappelijke en economische impact.
- Delta Climate Centre (DCC): Kennisinstituut waar practoraten, lectoraten en wetenschappelijke onderzoekers samenwerken aan oplossingen voor klimaat- en duurzaamheidsopgaven (veilige en toekomstbestendige deltagebieden) door onderwijs, onderzoek, valorisatie en business development.
- Praktijkgericht onderzoek: Investeren in Praktijkgericht onderzoek bij hogescholen.
- Wettelijke verankering van professional doctorate
- Investeren in Open Science: Regieorgaan en convenant.
- Nationaal Expertisecentrum Wetenschap en Samenleving (NEWS): In 2024 opgericht om de verbinding tussen wetenschap en samenleving via betere wetenschapscommunicatie te versterken.
- Financiële middelen voor werkdrukverlichting: aan te wenden door kennisinstellingen
|
|
Financiële middelen
|
- Programma’s Nationale Wetenschapsagenda: € 131 miljoen structureel.
- Financiering Nationaal Groeifonds:
- NGF-programma Biotech Booster: in totaal € 264 miljoen tot en met 2034.
- NGF-programma Big Chemistry: € 96,9 miljoen euro in totaal tot en met 2030.
- Faculty of impact: € 2,7 miljoen per jaar tot en met 2031.
- KIA MV: € 200,9 miljoen (begroot in 20206; gefinancierd uit lumpsum NWO)
- DCC: € 68,4 miljoen in totaal tot en met 2030.
- Praktijkgericht onderzoek: € 285,7 miljoen per jaar, waarvan € 229 miljoen structureel en € 57 miljoen per jaar tot en met 2031.
- Wettelijke verankering van professional doctorate: € 5 miljoen per jaar structureel
- Investeren in Open Science: Regieorgaan Open Science: € 10 miljoen per jaar tot en met 2031.
- NEWS: € 1 miljoen per jaar tot en met 2031.
- Financiële middelen voor werkdrukverlichting: € 77 miljoen per jaar t/m 2031 en € 25 miljoen per jaar t/m 2028
|
|
Beleidsartikel
|
- Programma’s Nationale Wetenschapsagenda: Artikel 16. Onderzoek en wetenschapsbeleid
- Financiering Nationaal Groeifonds: Artikel 16. Onderzoek en wetenschapsbeleid en Artikel 6. Hoger beroepsonderwijs en 7. Wetenschappelijk onderwijs
- Faculty of impact: Artikel 16. Onderzoek en wetenschapsbeleid
- KIA MV: Artikel 16. Onderzoek en wetenschapsbeleid
- DCC: Artikel 16. Onderzoek en wetenschapsbeleid
- Praktijkgericht onderzoek: Artikel 16. Onderzoek en wetenschapsbeleid en Artikel 6. Hoger beroepsonderwijs en 7. Wetenschappelijk onderwijs
- Wettelijke verankering van professional doctorate: Artikel 16. Onderzoek en wetenschapsbeleid en Artikel 6. Hoger beroepsonderwijs en 7. Wetenschappelijk onderwijs
- Investeren in Open Science: Artikel 16. Onderzoek en wetenschapsbeleid
- NEWS: Artikel 16. Onderzoek en wetenschapsbeleid
- Financiële middelen voor werkdrukverlichting: Artikel 7. Wetenschappelijk onderwijs
|
|
Beleidsindicatoren
|
- Programma’s Nationale Wetenschapsagenda: Budget en aantal gefinancierde projecten per financieringslijn NWO
- Praktijkgericht onderzoek:
- Wettelijke verankering van professional doctorate: Personele ontwikkelingen in de hbo-sector
- Investeren in Open Science: Percentage open access wetenschappelijke artikelen
- Financiële middelen voor werkdrukverlichting:
|
|
Onderzoek en monitoring
|
- Programma’s Nationale Wetenschapsagenda:
- Evaluatie van NWA 2022
- Financiering Nationaal Groeifonds:
- Tussenevaluatie Biotech Booster
- Evaluatie Big Chemistry door Consortium
- Praktijkgericht onderzoek:
- Monitor praktijkgericht onderzoek 2023 (Vereniging van Hogescholen)
- Onderdeel Inbedding SIA in Evaluatie van NWO
- Evaluatie regieorgaan SIA door NWO
- Investeren in Open Science: Evaluatie Open Science door NWO
- Financiële middelen voor werkdrukverlichting
- UNL Sectorrapportage werkdruk 2024
- ICTU WERKonderzoek 2022
- Onderzoek Psychosociale arbeidsbelasting universiteiten (Arbeidsinspectie)
|
|
Kamerbrieven
|
- Financiële middelen voor werkdrukverlichting: Arbo in Bedrijf Special: onderzoeksrapport psychosociale arbeidsbelasting universiteiten, 2 oktober 2024
|
Monitoringsmatrix per subthema
Voor de beleidsprioriteiten van OCW is voor elk sub-thema een monitoringsmatrix beschikbaar met informatie over de beleidsprioriteit waarbij het sub-thema hoort, belangrijke maatregelen die er onder vallen, de financiële middelen en beleidsindicatoren die bij de maatregelen horen, (SEA-)onderzoeken en bijbehorende kamerbrieven. De monitoringsmatrix wordt opgesteld voor de begroting en bij de verantwoording bijgewerkt op basis van de resultaten over het begrotingsjaar.
Met name vanwege de integraliteit van de OCW-beleidsterreinen is er geen 1-op-1-relatie te maken tussen alle sub-thema’s, maatregelen en financiële middelen. De monitoringsmatrix zorgt er wel voor dat de koppeling tussen beleidsprioriteiten, sub-thema’s, maatregelen, financiële middelen en beleidsindicatoren inzichtelijker is.
