Actuele lerarentekorten in het voortgezet onderwijs
Bij de vraag hoeveel leraren er in de komende jaren nodig zijn speelt het aantal leerlingen de belangrijkste rol. Maar er zijn een aantal factoren die ook een rol spelen zoals de sector waarin een leraar werkt en, specifiek in het voortgezet onderwijs, het vak dat een leraar geeft.
De afgelopen jaren waren er wel ramingen voor toekomstige (extra) tekorten bekend maar was er geen zicht op hoe hoog de actuele tekorten aan leraren in het voortgezet onderwijs zijn. Een registratie van de tekorten is echter complex: inzicht in het actuele tekort is alleen mogelijk door scholen te vragen om de tekorten te registreren en vraagt om heldere definities om verschil in interpretatie te voorkomen.
Registratie openstaande vacatures en verborgen tekorten
Na een eerste verkenning in 2022 in Amsterdam, 's Gravenhage en Rotterdam, is deze uitvraag uitgerold over heel Nederland via internetenquêtes, met de steun van de VO-raad om vestigingen te bewegen tot deelname . Er is gevraagd naar tekorten aan leraren op met peildatum 1 oktober 2023. Daarbij is gevraagd naar twee soorten tekorten: openstaande vacatures en verborgen tekorten voor zowel regulieren posities als vervangingen groter dan zes weken. Onder verborgen vacatures wordt verstaan plekken die weliswaar bezet zijn maar niet op de manier die de eerste keuze van de school zou zijn.
- Landelijk beeld
- Vacatures en naar wens vervulde formatie G5 en Nederland
- Landelijke tekorten naar vakken
Conclusie
Het belangrijkste element bij de lerarentekorten in het vo dat uit de analyses komt is het vak dat een leraar geeft. Het beeld van de tekorten in het vo is afhankelijk van de grootte van het gegeven vak: de tekorten in een groot vak zoals Nederland of wiskunde vallen meer op als men naar aantallen kijk maar niet in percentage. De tekorten in een klein vak zoals informatica of techniek vallen meer op als men naar percentage kijkt en niet zozeer in aantallen.
De verborgen tekorten in het vo nemen een iets grotere plaats in dan de openstaande tekorten. De reguliere tekorten zijn groter dan de tekorten voor langdurige vervanging. Die verhouding is schever dan in het po door het relatief geringe aandeel van de vervangingstekorten.
Het niet zo dat in een gebied met hogere tekorten alle scholen gelijk getroffen worden; ook in een gebied met relatief lage tekorten geldt dat niet voor alle scholen. Met de grote hoeveelheid verzameld materiaal zijn statistische analyses gedaan met welke kenmerken de tekorten samenhangen. Belangrijk hierbij is voor ogen te houden dat de statistische analyse alleen een samenhang aanduiden, en niet een oorzakelijk verband.