Financiën van besturen in het primair onderwijs
Met ingang van verslagjaar 2017 heeft er een belangrijke verandering plaatsgevonden in de weergave van de meerjarige cijferreeksen.
Tot dusverre werden de vijfjarige reeksen jaarlijks herrekend naar de dan aanwezige instellingen. Dat impliceerde dat gegevens van instellingen die een jaar eerder waren verdwenen, bijvoorbeeld door opheffing of fusie, met terugwerkende kracht uit de cijferreeksen werden gehaald. Daarmee waren de ontwikkelingen van de cijfers per vijfjaarlijkse reeks wel goed vergelijkbaar voor de aanwezige instellingen, maar het leidde er ook toe dat hetzelfde jaar in opeenvolgende reeksen niet meer dezelfde getallen bevatte.
Met ingang van dit jaar verandert dat dus. Van elk jaar in de cijferreeks worden de cijfers weergegeven zoals ze in dat jaar waren. Er vindt dus geen herrekening meer plaats. Daarmee sluit de weergave ook een op een aan bij de weergave zoals bijvoorbeeld CBS die verschaft.
Deze verandering is vooral van invloed in po en vo, omdat daar de meeste mutaties van instellingen plaatsvinden. In het mbo en ho is dat veel geringer. Alleen als grotere instellingen om bijzondere redenen een jaarrekening te laat inleveren, kan dat voor het laatste jaar nog een verschil opleveren, gezien het opleveringstijdstip van de Financiële staat van het onderwijs.
Het is dus goed er rekening mee te houden dat de cijferreeksen en het aantal besturen in deze en de vorige jaren van elkaar kunnen verschillen voor dezelfde jaren. In de toekomst zal dat niet of nauwelijks meer het geval zijn.
Hieronder staan de financiële kengetallen van po-besturen (exclusief het speciaal onderwijs). Als eerste is de solvabiliteit te zien, onder 'Gerelateerde grafieken' vindt u de liquiditeit en rentabiliteit.
Voor alle balans- en exploitatiegegevens klikt u hier.
Solvabiliteit van po-besturen
| Periode | lager dan 0,3 | 0,3 - 0,6 | 0,6 - 0,7 | 0,7 - 0,8 | 0,8 - 0,9 | hoger dan 0,9 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013 | 56 | 148 | 202 | 433 | 399 | 122 |
| 2014 | 55 | 128 | 159 | 357 | 410 | 163 |
| 2015 | 28 | 93 | 172 | 325 | 413 | 107 |
| 2016 | 24 | 85 | 140 | 340 | 404 | 108 |
| 2017 | 21 | 79 | 144 | 319 | 398 | 108 |
De solvabiliteit geeft weer of een bestuur op de langere termijn aan haar financiële verplichtingen kan voldoen. De Inspectie hanteert een signaleringswaarde van 0,3. Het overgrote deel van de besturen bevindt zich hierboven. Het gemiddelde ligt de afgelopen jaren stabiel op 0,7.
| Periode | lager dan 1 | 1 - 2 | 2 - 3 | 3 - 4 | 4 - 5 | 5 - 6 | hoger dan 6 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013 | 45 | 262 | 343 | 237 | 173 | 78 | 224 |
| 2014 | 118 | 236 | 298 | 207 | 147 | 88 | 245 |
| 2015 | 33 | 189 | 266 | 207 | 156 | 86 | 201 |
| 2016 | 30 | 172 | 256 | 209 | 140 | 90 | 204 |
| 2017 | 27 | 154 | 254 | 201 | 128 | 81 | 224 |
De liquiditeit (current ratio) geeft aan in welke mate een bestuur op korte termijn geld kan vrijmaken om kortlopende schulden te betalen. De liquiditeit ligt voor het merendeel van de besturen boven de door de Inspectie gehanteerde signaleringswaarde van 1.
| Periode | lager dan -4 | -4 - -2 | -2 - 0 | 0 - 2 | 2 - 4 | hoger dan 4 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013 | 126 | 54 | 100 | 214 | 290 | 574 |
| 2014 | 271 | 164 | 246 | 286 | 159 | 232 |
| 2015 | 92 | 105 | 203 | 290 | 169 | 279 |
| 2016 | 98 | 95 | 191 | 265 | 170 | 282 |
| 2017 | 78 | 108 | 165 | 292 | 168 | 258 |
De rentabiliteit geeft aan in hoeverre de inkomsten en uitgaven van een bestuur elkaar in evenwicht houden. Idealiter zijn de kosten en opbrengsten over meerdere jaren met elkaar in evenwicht en is de rentabiliteit over meerdere jaren gemiddeld nul.
Ontwikkeling lasten besturen po
| Periode | Personeelslasten | Afschrijvingen | Huisvestingslasten | Overige lasten | Doorbetalingen aan schoolbesturen |
|---|---|---|---|---|---|
| 2013 | 8097 | 226 | 641 | 1015 | 0 |
| 2014 | 7968 | 226 | 632 | 970 | 0 |
| 2015 | 7967 | 236 | 725 | 908 | 0 |
| 2016 | 8063 | 242 | 729 | 943 | 0 |
| 2017 | 8263 | 254 | 737 | 928 | 684 |
De totale lasten van de besturen in het primair onderwijs zijn de afgelopen drie jaar licht gestegen. Het aandeel van de personeelslasten in de totale lasten is in 2017 licht gedaald. Onder 'Gerelateerde grafieken' vindt u de ontwikkeling van de baten.
| Periode | Rijksbijdragen | Overige overheidsbijdragen | Baten werk in opdracht | Overige Baten |
|---|---|---|---|---|
| 2013 | 9371 | 319 | 11 | 553 |
| 2014 | 8954 | 247 | 9 | 511 |
| 2015 | 9195 | 304 | 7 | 392 |
| 2016 | 9374 | 301 | 11 | 378 |
| 2017 | 10276 | 302 | 9 | 389 |
De totale baten van de besturen in het primair onderwijs waren 11,0 miljard euro in 2017. Het overgrote deel van deze baten zijn rijksbijdragen en dit aandeel is licht toegenomen de afgelopen jaren.