Totale uitgaven aan onderwijs

De overheid, bedrijven, huishoudens en organisaties in het buitenland geven geld uit aan onderwijsinstellingen voor het verzorgen van onderwijs en het uitvoeren van onderzoek. Daarnaast geven ze geld uit om kinderen en volwassenen onderwijs te laten volgen. De overheid geeft bijvoorbeeld studiefinanciering aan huishoudens en subsidies aan bedrijven die stage- en leerwerkplekken beschikbaar stellen.

Hieronder staan de totale uitgaven die iedere economische sector voor onderwijs maakt. Onder 'Gerelateerde grafieken' staat de verdeling van de totale uitgaven over de publieke en de private sector. Daarnaast worden de totale uitgaven aan onderwijsinstellingen beschreven, zowel per economische sector als in percentage van het bruto binnenlands product (bbp). Ook is een overzicht van de overheidsuitgaven voor onderwijs per overheidslaag te zien en de totale uitgaven van de overheid vanaf 1900 tot nu voor onderwijs en studietoelagen. Alle bedragen zijn uitgedrukt in werkelijke bedragen van het betreffende jaar (lopende prijzen).

Totale uitgaven aan onderwijs naar economische sector

Totale uitgaven aan onderwijs naar economische sector Per economische sector, mld euro
PeriodeOverheidHuishoudensBedrijvenBuitenland
200019,61,91,40,2
200526,92,92,10,3
201032,83,52,90,4
201534,34,23,30,4
201838,83,33,90,5
201939,34,24,20,5
2020*40,24,54,40,5

In 2020 is in totaal 49,6 miljard euro besteed aan onderwijs, inclusief het onderzoek dat hogescholen en universiteiten uitvoeren in het kader van hun wettelijke taak en in de vorm van contractonderzoek voor derden. Dit is ruim 10 miljard euro meer dan in 2010. Binnen de overheid is vooral de Rijksoverheid meer gaan uitgeven voor onderwijs en onderzoek.

CBS Brontabel als csv (213 bytes)
Totale uitgaven aan onderwijs naar publiek en privaat Mld euro
PeriodePublieke uitgavenPrivate uitgaven
200019,63,6
200121,64
200223,14,7
200324,84,8
200425,65,1
200526,95,3
200627,85,3
200728,26,4
200830,46
200931,86,5
201032,86,8
201133,26,8
201233,17,4
201334,27,3
201434,27
201534,37,9
201636,16,7
201735,58,8
201838,87,7
201939,38,9
2020*40,29,4

De overheid (de publieke sector) neemt het grootste deel van de totale uitgaven voor onderwijs voor zijn rekening. In 2020 gaf de overheid 40,2 miljard euro uit aan onderwijs en aan onderzoek uitgevoerd door onderwijsinstellingen. Dit is 81% van het totaalbedrag. Bedrijven, huishoudens en organisaties in het buitenland (de private sector) geven een veel lager bedrag uit, in 2020 in totaal 9,4 miljard euro. 

CBS Brontabel als csv (355 bytes)

Totale uitgaven aan onderwijsinstellingen

Totale uitgaven aan onderwijsinstellingen Per economische sector, mld euro
PeriodeOverheidHuishoudensBedrijvenBuitenland
2000181,71,70,1
200524,92,32,40,1
201030,42,63,40,3
2015323,13,50,4
201834,63,34,10,5
2019363,44,40,5
2020*37,23,44,50,5

De uitgaven aan onderwijs en onderzoek zijn voor het grootste deel uitgaven aan onderwijsinstellingen. In 2020 hebben onderwijsinstellingen in totaal 45,6 miljard euro ontvangen, afkomstig van overheid, huishoudens, bedrijven en organisaties in het buitenland.

CBS Brontabel als csv (207 bytes)

Totale uitgaven aan onderwijsinstellingen als % bbp

Totale uitgaven aan onderwijsinstellingen als % bbp
PeriodeTotale uitgaven aan onderwijsinstellingen in % bbp
20004,8
20015
20025,2
20035,3
20045,4
20055,4
20065,2
20075,1
20085,2
20095,7
20105,7
20115,7
20125,7
20135,8
20145,7
20155,7
20165,6
20175,5
20185,5
20195,5
2020*5,7

De uitgaven aan onderwijsinstellingen worden hier uitgedrukt als percentage van het bruto binnenlands product (bbp). In 2020 bedragen de uitgaven aan onderwijsinstellingen 5,7 % van het bbp. Het zijn zowel publieke als private uitgaven.

CBS Brontabel als csv (269 bytes)

Overheidsuitgaven aan onderwijs

Overheidsuitgaven aan onderwijs Volgens OESO-definitie, naar overheidslaag, mld euro
PeriodeMinisterie van OCWRijksoverheid overigLokale overheden
200018,311,5
200524,21,52,7
200828,222,5
200929,42,12,6
2010302,52,6
201130,62,42,5
201230,72,32,4
2013322,22,3
201432,322,3
201532,822
201634,921,8
201734,42,11,7
201838,31,31,9
201938,91,41,7
2020*39,91,41,8

Zowel de Rijksoverheid als lokale overheden geven geld uit aan onderwijs en onderzoek. Binnen de Rijksoverheid doet het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) verreweg het grootste deel van de uitgaven. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) bekostigt daarnaast een aantal zorgopleidingen. Van de lokale overheden (provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen) hebben vooral gemeenten uitgaven aan onderwijs. Gemeenten zijn onder andere verantwoordelijk voor de huisvesting van scholen in het basis-, speciaal en voortgezet onderwijs en voor leerlingenvervoer.

CBS Brontabel als csv (336 bytes)

Overheidsuitgaven aan onderwijs van 1900-heden

Overheidsuitgaven aan onderwijs van 1900-heden Totaal en naar onderwijs en studietoelagen, mld euro
PeriodeTotaal overheidsuitgavenOverheidsuitgaven aan onderwijsOverheidsuitgaven aan studietoelagen
1900000
1910000
19200,10,10
19300,10,10
19390,10,10
19500,30,20
19600,90,90
19703,73,60,1
198011,310,80,5
199013,511,52
199515,713,81,9
200020,818,42,4
200528,425,33,1
201035,131,33,8
201536,932,64,3
201638,8335,8
201738,233,74,5
201841,535,36,2
20194236,75,3
2020*4337,95,1

In het jaar 1900 gaf de overheid een bescheiden 12 miljoen euro uit aan onderwijs. Meer dan de helft daarvan werd besteed voor basisonderwijs. Ruim een eeuw later, in 2020, zijn de totale overheidsuitgaven 43 miljard euro. Daarvan is 5,1 miljard euro uitgegeven aan tegemoetkoming in de schoolkosten en studiefinanciering.

CBS Brontabel als csv (458 bytes)