Ga direct naar inhoud

Verdeling studieschuld per cohort

Met de herinvoering van de basisbeurs en de verbreding van de aanvullende beurs gunt de regering jongeren een andere start na afloop van hun studie. Het effect dat de wijzigingen hebben op gemiddelde studieschulden voor verschillende cohorten en het gebruik van de studiebeurzen wordt gemonitord.

De figuur geeft de gevolgen weer van het leengedrag van studenten voor de totale studieschuld die studenten opbouwen. De figuur laat de opgebouwde studieschuld zien per eerste jaar van inschrijving in het hoger onderwijs. Vanaf cohort 2015 valt het grootste deel van de studenten onder het stelsel van het studievoorschot. 

De figuur toont de cohorten tot en met 2019-2020. Studenten in latere cohorten zijn nog niet meegenomen omdat zij nog in verhouding kort studeren (max. 5 jaar) en daardoor minder vergelijkbaar zijn.

Klik hier voor figuren over gemiddelde leenbedragen en de gemiddelde schuld van (oud-)studenten in die aanloopfase. Deze laatste indicator is echt anders dan de indicator die hier is opgenomen. Waar deze indicator studenten rangschikt op basis van hun instroomjaar, kijkt de indicator over de schuld in aanloopfase naar de gemiddelde studieschuld van alle studenten in de aanloopfase. De indicator over de aanloopfase geeft geen inzicht in het verschil in studieschuld tussen de twee studiefinancieringsstelsels (studievoorschot en oude basisbeursstelsel).

Verdeling studieschuld per startcohort in het hbo en wo

Verdeling studieschuld per startcohort in het hbo en wo procenten
Soort opleiding en cohortMeer dan 50K40K-50K30K-40K20k-30K10k-20K1-10K0
hbo: 14-150,0620,0440,0650,0940,1340,2360,365
hbo: 15-160,1340,070,0890,1080,1340,1840,281
hbo: 16-170,1350,070,0870,1030,1380,2010,266
hbo: 17-180,1220,0650,0810,1010,1380,2160,278
hbo: 18-190,0890,0590,0740,0930,1250,2140,346
hbo: 19-200,050,0480,0690,0890,1190,2120,414
wo: 14-150,1580,0910,1140,1250,150,190,172
wo: 15-160,30,1010,110,1130,1090,1020,165
wo: 16-170,2930,1050,1120,1140,110,1050,162
wo: 17-180,2680,1020,110,1150,1160,1160,171
wo: 18-190,1880,1020,1120,120,1270,1360,216
wo: 19-200,0910,0840,1160,1310,1440,1580,277

We zien dat in het hbo meer studenten een lage of geen studieschuld hebben. Ook in de hoogste schuldcategorie zijn relatief minder hbo’ers dan wo’ers. Verder zien we voor zowel het hbo als het wo ongeveer een verdubbeling van het aandeel studenten in de hoogste schuldcategorie in cohort 15/16, gelijk met de invoering van het leenstelsel. Voor dit cohort zien we ook het aandeel studenten in de laagste twee schuldcategorieën dalen. Alleen het aandeel wo’ers zonder schuld is met de invoering van het leenstelsel nagenoeg gelijkgebleven. Tenslotte zien we de laatste jaren studieschulden steeds kleiner worden. Het aandeel studenten zonder schuld neemt toe, maar ook de studenten die wel lenen, lenen steeds minder. De maximale schuld van recentere cohorten kan daarbij nog wel toenemen als zij nog recht op een studielening hebben.

Bron: DUO
Definitie: 

Gegevens op basis van 1cijfer ho. Het betreft inschrijvingen in het bekostigd hoger onderwijs. Alleen hoofdinschrijvingen in het domein hoger onderwijs zijn geteld.

Rechthebbenden zijn niet direct te herleiden, maar zijn benaderd als alle hbo en wo studenten die op 1 oktober van het peiljaar:

  1. jonger zijn dan 30, of in september van het peiljaar een toekenning hebben ontvangen (doorlopend recht); 
  2. de Nederlandse nationaliteit hebben of als zodanig behandeld worden, of een verblijfsvergunning hebben die recht geeft op studiefinanciering; 
  3. een erkende voltijd of duale associate degree, bachelor, master, of postmaster van tenminste één jaar volgen; 
  4. nog recht op het betreffende studiefinancieringsproduct hebben, gegeven het aantal al gebruikte maanden studiefinanciering en eventuele verlenging door de duur van hun opleiding of de verlenging van het reisproduct wegens covid; 
  5. minder dan 10 jaar geleden voor het eerst studiefinanciering ontvingen in het domein ho. 

Alle voorwaarden zijn getoetst op basis van het ééncijferbestand ho en het toekennenbestand studiefinanciering. Studenten van wie het recht niet met zekerheid kon worden bepaald op basis van het ééncijferbestand zijn buiten beschouwing gelaten (met name studenten uit de EER, Zwitserland en het VK die recht zouden kunnen hebben op basis van arbeid), ook als zij wel een toekenning hebben ontvangen. Voor het bepalen van de rechthebbenden is gekeken naar alle jaren na instroom. Studenten die tenminste één jaar recht hadden op studiefinanciering, zijn meegenomen in deze indicator. 

De populatie bestaat uitsluitend uit studenten die op 1 oktober van het peiljaar ingeschreven staan aan een Nederlandse instelling. 

De getoonde schuld is de hoogste schuld die bij ons bekend is tot schooljaar 2024, inclusief rente. Schulden die voortkomen uit een omzetting van prestatiebeurs in een lening worden hier niet bij gerekend.

Data beschikbaar in: Jaarlijks in oktober
Gepubliceerd in het CMS: 17 november 2025

DUO Brontabel als csv (720 bytes)