Normbedragen, gemiddeld uitgekeerde bedragen en studieschuld

Hier vindt u informatie over normbedragen, gemiddelde aanvullende beurs, leenbedrag en totale studieschuld van studenten.

De normbedragen voor het VO worden berekend op basis van de Wet Tegemoetkoming Onderwijsbijdrage en Schoolkosten (WTOS). 

Onder 'Gerelateerde grafieken' vindt u de normbedragen voor het mbo en ho. Om de grafiek overzichtelijker te maken kunt u in de legenda categorieën aan- en uitvinken. De gegevens in de grafieken bestrijken de periode 2019-2022. Een langere tijdreeks is te vinden in de brontabel onder 'download deze grafiek'.

Normbedragen VO per maand

Normbedragen VO per maand x € 1
PeriodeWTOS VO 18+ basistoelage thuiswonendWTOS VO 18+ basistoelage uitwonendWTOS VO 18+ schoolkosten vo onderbouw bekostigd onderwijsWTOS VO 18+ schoolkosten vo onderbouw niet-bekostigd onderwijsWTOS VO 18+ schoolkosten vo bovenbouw bekostigd onderwijsWTOS VO 18+ schoolkosten vo bovenbouw niet-bekostigd onderwijsWTOS VO 18+ schoolkosten (v)soWTOS VO 18+ schoolkosten vavo
2020117,2273,2682,64113,1490,47121,0254,89121,02
2021120,28280,4584,81116,1292,85124,256,33124,2
2022121,81284,0185,89117,5994,03125,7857,05125,78
2023125,07291,6288,19120,7496,55129,1558,58129,15

De normbedragen worden berekend op basis van de Wet Tegemoetkoming Onderwijsbijdrage en Schoolkosten. Het gaat hier om de normbedragen die per maand worden uitgekeerd.

Bron: DUO Brontabel als csv (1 kB)
Normbedragen VO per jaar x € 1
PeriodeWTOS TS 18+ schoolkosten vo en vavo deeltijd meer dan 540 lesminutenWTOS TS 18+ schoolkosten vo en vavo deeltijd 270-540 lesminutenWTOS TS 18+ schoolkosten lerarenopleidingenWTOS TS 18+ tegemoetkoming onderwijsbijdrage vo en vavo deeltijd meer dan 540 lesminutenWTOS TS 18+ tegemoetkoming onderwijsbijdrage vo en vavo deeltijd 270 - 540 lesminutenWTOS TS 18+ tegemoetkoming onderwijsbijdrage lerarenopleidingenWTOS VO 18+ tegemoetkoming onderwijsbijdrage
2020325,71219,44761,23379,2252,8567,231.202
2021334,28225,21781,25384256567,231.216
2022338,53228,07791,17393,6262,4567,231.239
2023347,6234,18812,37412,8275,2567,231.357

De normbedragen worden berekend op basis van de Wet Tegemoetkoming Onderwijsbijdrage en Schoolkosten. Het gaat hier om de normbedragen die per jaar worden uitgekeerd.

Bron: DUO Brontabel als csv (1 kB)
Normbedragen MBO x € 1
PeriodeBOL BB thuiswonendBOL BB uitwonendBOL AB thuiswonend (vanaf 1 aug)BOL AB uitwonend (vanaf 1 aug)BOL max leenbedragTotaal normbudget MBO thuiswonendTotaal normbudget MBO uitwonendLesgeld
202085,13277,84351,46373,94185,46622,05837,241.202
202187,37285,15359,23382,29190,34636,94857,781.216
202288,48288,77364,42387,78192,76645,66869,311.239
202390,85296,51381,25405,23197,93670,03899,671.357

De normbedragen worden elk jaar wettelijk vastgesteld. Het lesgeld en de eventuele stijging daarvan is ook wettelijk vastgelegd. Het les- en cursusgeld voor het studiejaar 2021-2022 is gehalveerd voor mbo studenten in het bekostigd onderwijs als onderdeel van het Nationaal Programma Onderwijs.

Bron: DUO Brontabel als csv (854 bytes)
Normbedragen HO x € 1
PeriodeBasisbeurs thuiswonendBasisbeurs uitwonendAanvullende beurs thuiswonendAanvullende beurs uitwonendAanvullende beurs studievoorschotMaximaal te lenen bedrag pre-studievoorschotMaximaal te lenen bedrag studievoorschotMaximaal collegeldkredietCollegegeld (jaar)
2020108300,69265,42287,95403,17308,92494,39178,582.142
2021110,84308,6272,41295,53413,78317,04507,39180,671.084
2022112,25312,52275,86299,28419,04321,07513,83184,082.209
2023115,26320,9283,26307,3430,27329,67527,6192,832.314

De normbedragen worden elk jaar wettelijk vastgesteld. Sommige vormen van studiefinanciering verschillen voor studenten onder het studievoorschot. Het collegegeld voor het studiejaar 2021-2022 is gehalveerd voor studenten in het bekostigd hoger onderwijs als onderdeel van het Nationaal Programma Onderwijs.

Bron: DUO Brontabel als csv (969 bytes)

Studenten kunnen tijdens de nominale duur van de studie (het officiële aantal jaar dat voor een opleiding staat) in aanmerking komen voor een aanvullende beurs. De hoogte van de aanvullende beurs hangt onder andere af van het inkomen van de ouders en het aantal broers en zussen.

Hieronder vindt u de gemiddelde aanvullende beurs uitgekeerd aan mbo studenten.
Onder "gerelateerde grafieken" vindt u de gemiddelde aanvullende beurs van studenten in het hoger onderwijs.

Gemiddelde aanvullende beurs per maand MBO

Gemiddelde aanvullende beurs per maand MBO x € 1
PeriodeGemiddelde aanvullende beurs per maand
2018295,93
2019300,21
2020305,31
2021304,76
2022306,75

Het gemiddeld uitbetaalde bedrag aan aanvullende beurs aan studenten in het mbo (op maandbasis weergegeven) blijft, zoals te zien is in de grafiek, vrij stabiel over de tijd. In 2022 was het gemiddelde bedrag aan de aanvullende beurs 306,75 euro per maand.

Zie ook de normbedragen voor vergelijking met de maximaal te ontvangen aanvullende beurs.

Bron: Berekening door OCW op basis van realisatiegegevens DUO Brontabel als csv (191 bytes)
Gemiddelde aanvullende beurs per maand HO x € 1
PeriodeGemiddelde aanvullende beurs (maand)
2018291,71
2019299,13
2020311,37
2021307,48
2022312,49

Het gemiddeld uitbetaalde bedrag aan aanvullende beurs aan studenten in het hoger onderwijs was in 2022 312,49 euro per maand.

Zie ook de normbedragen voor vergelijking met de maximaal te ontvangen aanvullende beurs.

Bron: Berekening door OCW op basis van realisatiegegevens DUO Brontabel als csv (189 bytes)

Studenten in het mbo en in het hoger onderwijs hebben gedurende de nominale duur van hun studie plus 3 extra jaren recht op een lening. De maximale lening is afhankelijk van de hoogte van een eventuele basis-en/of aanvullende beurs. Hieronder vindt u het gemiddelde leenbedrag van mbo-studenten en onder "gerelateerde grafieken" dat van studenten in het hoger onderwijs.

Gemiddelde maandelijks leenbedrag MBO

Gemiddelde maandelijks leenbedrag MBO x € 1
PeriodeGemiddeld maandelijks leenbedrag
2018331,12
2019338,42
2020345,19
2021353,94
2022363,87

Het gemiddeld maandelijks leenbedrag van mbo-studenten stijgt over de tijd gezien. In 2022 leenden studenten in het mbo maandelijks 363,87 euro.
Zie ook de normbedragen voor vergelijking met de maximaal te ontvangen lening.

Bron: Berekening door OCW op basis van realisatiegegevens DUO Brontabel als csv (185 bytes)
Gemiddeld maandelijks leenbedrag HO x € 1
PeriodeGemiddeld leenbedrag per maand
2018592,63
2019617,89
2020631,21
2021645,79
2022680,67

Het gemiddelde bedrag dat maandelijks door studenten in het hoger onderwijs geleend wordt, neemt over de tijd toe. Mede door de invoering van het studievoorschot zijn studenten in het hoger onderwijs maandelijks een hoger bedrag gaan lenen. In 2021 leenden studenten in het hoger onderwijs maandelijks 680,67 euro.
Zie ook de normbedragen  voor vergelijking met de maximaal te lenen bedragen.

Bron: Berekening door OCW op basis van realisatiegegevens DUO Brontabel als csv (183 bytes)

Na afstuderen, of wanneer een student uit zijn of haar diplomatermijn (10 jaar) loopt, begint een (oud-)student, indien deze een schuld heeft opgebouwd, aan de aflosfase. Deze fase begint met een aanloopperiode van 2 jaar waarin nog niet afgelost hoeft te worden. Onderstaande grafiek geeft de gemiddelde schuld van (oud-)studenten in die aanloopfase weer. Tot en met 2017 betroffen dit alleen studenten in het tweede jaar van deze aanloopfase, vanaf 2018 betreft het alle (oud-)studenten in het eerste en tweede jaar van de aanloopfase. De schuld kan bestaan uit leningen, collegegeldkrediet, niet-omgezette prestatiebeurzen, andere vorderingen en boetes, en de rente die hier eventueel bij komt.

Gemiddelde totale schuld in de aanloopfase

Gemiddelde totale schuld in de aanloopfase Per cohort; x € 1
PeriodeGemiddelde totale schuld per cohort
201915515
202016501
202117421
202218479
202321165

De gemiddelde studieschuld stijgt vanaf 2020. Dit wordt vermoedelijk veroorzaakt door het stijgende aandeel (oud-)studenten dat onder de wet studievoorschot valt. In 2023 is de gemiddelde studieschuld in de aanloopfase 21.165 euro. Dit bedrag geeft een vertekend beeld van de daadwerkelijke gemiddelde studieschulden in 2023. Dit komt doordat een grote groep studenten in januari 2023 hun recht op studiefinanciering tijdelijk heeft stopgezet om hun schuld tegen de rente in 2022 vast te zetten en/of om studiefinancieringsrechten op te sparen om zo langer gebruik te kunnen maken van de basisbeurs die in studiejaar 2023-2024 wordt heringevoerd. Als gevolg hiervan zijn deze studenten én eerder in de aanloopfase terecht gekomen én trekken ze de gemiddelde schuld omhoog omdat hun prestatiebeurzen nog niet zijn omgezet in een gift omdat zij niet voldoen aan de diploma-eis. Doorgaans wordt 90 procent van de prestatiebeurzen omgezet in een gift. Dit zorgt ervoor dat de gemiddelde schuld in de aanloopfase in 2023 te hoog uitvalt.

Bron: DUO Brontabel als csv (189 bytes)