Ga direct naar inhoud

Bibliotheken en leesbevordering

Op deze pagina staat de monitoringsmatrix voor ‘Bibliotheken en leesbevordering'. Dit is één van de subthema's van de beleidsprioriteit ‘Versterking culturele en creatieve sector ’uit de begroting voor 2026 van OCW.

Cultuur is een onmisbaar onderdeel van een democratische samenleving en de culturele en creatieve sector dragen bij aan het verdien- en concurrentievermogen van Nederland. Culturele instellingen werken daarbij als bindmiddel voor de samenleving, als bron van verbeeldingskracht en als weerspiegeling van onze nationale en collectieve identiteit. Het Ministerie van OCW heeft als doel een sterk cultureel en creatief klimaat te creëren zodat onder andere de podiumkunsten, musea, ontwerp, film en literatuur zich kunnen blijven ontwikkelen. Daarnaast houden we aandacht voor het slavernijverleden.

Sub-thema

Bibliotheken en leesbevordering

Het kabinet streeft naar een toekomstgerichte bibliotheek in elke gemeente. Tevens wil het kabinet de samenwerking tussen bibliotheken en het onderwijs versterken.
Hiermee wordt een bijdrage geleverd aan een stevig en divers cultureel fundament voor de toekomst. 

Beleid
  1. Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob):  De Wsob is een wet voor de openbare bibliotheken in Nederland, die de basis vormt voor hun werkwijze en bijdrage aan de samenleving, volgens de Vereniging Openbare Bibliotheken. Een belangrijke wijziging in de Wsob is de invoering van een zorgplicht voor gemeenten en provincies om te zorgen voor voldoende en volwaardige bibliotheekvoorzieningen. Er wordt een zorgplicht voor gemeenten ten aanzien van bibliotheken geïntroduceerd. Dat betekent dat waar gemeenten nu een bevorderingstaak hebben ten aanzien van bibliotheken, zij met de nieuwe wet een verplichting krijgen om te zorgen voor ten minste een volwaardige bibliotheekvoorziening op redelijke afstand van de inwoners
  2. Leesbevordering: Ook wordt structurele financiering voor de aanpak Bibliotheek op School (DBoS) geregeld. DBoS is een samenwerkingsverband tussen bibliotheken, scholen en gemeenten. Het doel is om de taalontwikkeling, leesbevordering en digitale geletterdheid van kinderen en jongeren te verbeteren. Dit wordt bereikt door een strategische samenwerking die gericht is op het vergroten van leesplezier en het stimuleren van meer lezen, zowel op school als thuis. 

Financiële middelen
  • Totaalbudget voor bibliotheken in 2026: circa € 60 miljoen
  • Totaalbudget voor leesbevordering in 2026: € 30,4 miljoen

Beleidsartikel

Beleidsindicatoren

1. Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob):

2. Leesbevordering:

  • Een beleidsindicator voor het onderdeel leesbevordering binnen deze beleidsprioriteit wordt nog uitgewerkt

Onderzoek en monitoring

1. Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob):

2. Leesbevordering:

Algemeen:

Kamerbrieven

1. Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob):

2. Leesbevordering:

Monitoringsmatrix per subthema

Voor de beleidsprioriteiten van OCW is voor elk sub-thema een monitoringsmatrix beschikbaar met informatie over de beleidsprioriteit waarbij het sub-thema hoort, belangrijke maatregelen die er onder vallen, de financiële middelen en beleidsindicatoren die bij de maatregelen horen, (SEA-)onderzoeken en bijbehorende kamerbrieven. De monitoringsmatrix wordt opgesteld voor de begroting en bij de verantwoording bijgewerkt op basis van de resultaten over het begrotingsjaar. 

Met name vanwege de integraliteit van de OCW-beleidsterreinen is er geen 1-op-1-relatie te maken tussen alle sub-thema’s, maatregelen en financiële middelen. De monitoringsmatrix zorgt er wel voor dat de koppeling tussen beleidsprioriteiten, sub-thema’s, maatregelen, financiële middelen en beleidsindicatoren inzichtelijker is.