Ga direct naar inhoud

Totale uitgaven aan (pre)primair onderwijs

De overheid, bedrijven en huishoudens geven geld uit aan scholen voor (pre)primair onderwijs of voor het (laten) volgen van (pre)primair onderwijs.

Hieronder staan de uitgaven van iedere economische sector en de ontwikkeling in de totale uitgaven aan (pre)primair onderwijs. Daarnaast worden de uitgaven aan scholen voor (pre)primair onderwijs beschreven, met onder ‘Gerelateerde grafieken’ de uitgaven aan scholen per leerling.

Totale uitgaven aan (pre)primair onderwijs

Totale uitgaven aan (pre)primair onderwijs Per economische sector, mld euro
PeriodeOverheidHuishoudensBedrijven
20006,70,20
20059,50,20
201010,90,20
201510,70,40,1
201811,60,40,1
201912,20,50,1
202012,90,40,1
2021**14,10,50,1
2022*160,60,1

In Nederland wordt het (pre)primair onderwijs bijna geheel door de overheid bekostigd. Huishoudens betalen daarnaast voor (pre)primair onderwijs aan particuliere en internationale scholen, de educatieve dagbesteding van driejarige kinderen in kinderopvang en peuterspeelzaal, ouderbijdragen en Cito-trainingen. In 2022 gaven huishoudens 571 miljoen euro uit aan (pre)primair onderwijs. Bedrijven dragen financieel bij aan de educatieve dagbesteding in de kinderopvang voor driejarige kinderen van werkende ouders.

Figuur: Totale uitgaven aan (pre)primair onderwijs

Bron: CBS

Definitie:

De uitgaven van de overheid, huishoudens, bedrijven, non-profit instellingen en organisaties in het buitenland aan onderwijsinstellingen in het (pre)primair onderwijs en (pre)primair onderwijs op zich en de overheidsuitgaven met betrekking tot (pre)primair onderwijs aan huishoudens en bedrijven.

Van deze uitgaven worden de ontvangsten afgetrokken. Voor het (pre)primair onderwijs betreft dit voor huishoudens de ontvangen kinderopvangtoeslag en de vergoeding voor onderwijsvoorzieningen voor jonggehandicapten. Dit wordt gedaan om dubbeltelling te voorkomen (deze ontvangsten worden namelijk gebruikt voor de dekking van (een deel van) de uitgaven).

In de berekening van de totale uitgaven aan (pre)primair onderwijs wordt de subsidie die bedrijven ontvangen voor leerlingenvervoer niet meegenomen. Deze subsidie wordt verstrekt aan bedrijven buiten de onderwijssector, die uit commercieel belang vervoer leveren: om deze redenen worden ze niet meegerekend als ontvangst voor onderwijs. (Pre)primair onderwijs bestaat uit het preprimair onderwijs, het basisonderwijs, particulier onderwijs op dit niveau en het speciaal (basis)onderwijs. Kinderen vanaf 3 jaar op een peuterspeelzaal of kinderdagopvang ontvangen een educatieve component in hun dagbesteding, waarbij de ontwikkeling van het kind wordt gestimuleerd. Hieronder valt ook de voorschoolse educatie voor peuters die (een verhoogde kans op) een (taal)achterstand hebben. Basisonderwijs is bedoeld voor kinderen vanaf 4 tot ongeveer 12 jaar oud, wanneer ze naar het voortgezet onderwijs gaan. Zowel in het primair als in het secundair onderwijs zijn er leerlingen die speciaal onderwijs krijgen. Het speciaal onderwijs dat onder het primair onderwijs valt, is bedoeld voor leerlingen van 4 tot ongeveer 14 jaar met een lichamelijke of verstandelijke handicap of ernstige gedrags- en/of leerproblemen.

Beschikbaarheidsdatum: jaarlijks in november-december

Publicatiedatum: 7 december 2023

CBS Brontabel als csv (204 bytes)

Ontwikkeling totale uitgaven aan (pre)primair onderwijs

Ontwikkeling totale uitgaven aan (pre)primair onderwijs In lopende prijzen, in prijzen van 2000, mld euro
PeriodeLopende prijzenPrijspeil 2000
20006,86,8
20017,77,4
20028,57,9
20039,38,4
20049,38,3
20059,68,5
20069,88,4
20079,98,3
200810,58,6
2009119
201011,29,1
201111,39,1
201211,39
201311,59,1
201411,18,7
201511,18,7
201611,28,7
201711,58,8
201812,19,1
201912,89,2
202013,49,6
2021**14,610,1
2022*16,710,9

In 2022 is in totaal 16,7 miljard euro uitgegeven aan (pre)primair onderwijs. Ook uitgedrukt in prijzen van het jaar 2000 zijn de uitgaven in 2022 hoger dan in 2021 (824 miljoen euro hoger). In 2021 en vooral 2022 stijgen de uitgaven aan (pre)primair onderwijs sterk als gevolg van de overheidsuitgaven in het kader van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO). Het NPO heeft als doel leervertragingen als gevolg van het thuisonderwijs en scholensluitingen tijdens de Corona-epidemie in te halen en het onderwijs te verbeteren.

Figuur: Ontwikkeling totale uitgaven aan (pre)primair onderwijs

Bron: CBS

Definitie:

De uitgaven van de overheid, huishoudens, bedrijven, non-profit instellingen en organisaties in het buitenland aan onderwijsinstellingen in het (pre)primair onderwijs en (pre)primair onderwijs op zich en de overheidsuitgaven met betrekking tot (pre)primair onderwijs aan huishoudens en bedrijven.

Van deze uitgaven worden de ontvangsten afgetrokken. Voor het (pre)primair onderwijs betreft dit voor huishoudens de ontvangen kinderopvangtoeslag en de vergoeding voor onderwijsvoorzieningen voor jonggehandicapten. Dit wordt gedaan om dubbeltelling te voorkomen (deze ontvangsten worden namelijk gebruikt voor de dekking van (een deel van) de uitgaven).

In de berekening van de totale uitgaven aan (pre)primair onderwijs wordt de subsidie die bedrijven ontvangen voor leerlingenvervoer niet meegenomen. Deze subsidie wordt verstrekt aan bedrijven buiten de onderwijssector, die uit commercieel belang vervoer leveren: om deze redenen worden ze niet meegerekend als ontvangst voor onderwijs. (Pre)primair onderwijs bestaat uit het preprimair onderwijs, het basisonderwijs, particulier onderwijs op dit niveau en het speciaal (basis)onderwijs. Kinderen vanaf 3 jaar op een peuterspeelzaal of kinderdagopvang ontvangen een educatieve component in hun dagbesteding, waarbij de ontwikkeling van het kind wordt gestimuleerd. Hieronder valt ook de voorschoolse educatie voor peuters die (een verhoogde kans op) een (taal)achterstand hebben. Basisonderwijs is bedoeld voor kinderen vanaf 4 tot ongeveer 12 jaar oud, wanneer ze naar het voortgezet onderwijs gaan. Zowel in het primair als in het secundair onderwijs zijn er leerlingen die speciaal onderwijs krijgen. Het speciaal onderwijs dat onder het primair onderwijs valt, is bedoeld voor leerlingen van 4 tot ongeveer 14 jaar met een lichamelijke of verstandelijke handicap of ernstige gedrags- en/of leerproblemen.

Beschikbaarheidsdatum: jaarlijks in november-december

Publicatiedatum: 7 december 2023

CBS Brontabel als csv (376 bytes)

Uitgaven aan scholen in het (pre)primair onderwijs

Uitgaven aan scholen in het (pre)primair onderwijs Mld euro
PeriodeTotale uitgaven aan onderwijsinstellingen
20006,7
20017,6
20028,4
20039,2
20049,2
20059,5
20069,6
20079,7
200810,3
200910,8
201010,9
201110,7
201210,7
201311
201410,6
201510,7
201610,7
201711
201811,5
201912,1
202012,7
2021**13,9
2022*15,9

De uitgaven in het (pre)primair onderwijs zijn voor het grootste deel uitgaven aan onderwijsinstellingen. In 2022 zijn deze uitgaven bijna 2 miljard euro hoger dan in 2021. In 2021 en vooral 2022 stijgen de uitgaven aan onderwijsinstellingen sterk als gevolg van de overheidsuitgaven in het kader van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO). 

Figuur: Uitgaven aan scholen in het (pre)primair onderwijs

Bron: CBS

Definitie:

De directe uitgaven van overheid, huishoudens, bedrijven, non-profit instellingen en organisaties in het buitenland aan onderwijsinstellingen in het (pre)primair onderwijs. Alleen onderwijsinstellingen die regulier onderwijs geven zijn meegenomen. Dit zijn zowel door de overheid gesubsidieerde als particuliere onderwijsinstellingen. (Pre)primair onderwijs bestaat uit het preprimair onderwijs, het basisonderwijs, particulier onderwijs op dit niveau en het speciaal (basis)onderwijs. Kinderen vanaf 3 jaar op een peuterspeelzaal of kinderdagopvang ontvangen een educatieve component in hun dagbesteding, waarbij de ontwikkeling van het kind wordt gestimuleerd. Hieronder valt ook de voorschoolse educatie voor peuters die (een verhoogde kans op) een (taal)achterstand hebben. Basisonderwijs is bedoeld voor kinderen vanaf 4 tot ongeveer 12 jaar oud, wanneer ze naar het voortgezet onderwijs gaan. Zowel in het primair als in het secundair onderwijs zijn er leerlingen die speciaal onderwijs krijgen. Het speciaal onderwijs dat onder het primair onderwijs valt, is bedoeld voor leerlingen van 4 tot ongeveer 14 jaar met een lichamelijke of verstandelijke handicap of ernstige gedrags- en/of leerproblemen.

Beschikbaarheidsdatum: jaarlijks in november-december

Publicatiedatum: 7 december 2023

CBS Brontabel als csv (295 bytes)
Uitgaven aan scholen in het (pre)primair onderwijs per leerling Euro
PeriodeUitgaven aan onderwijsinstellingen per leerling
20003981
20014496
20024974
20035419
20045416
20055623
20065705
20075765
20086120
20096442
20106533
20116536
20126625
20136875
20146751
20156841
20166945
20177215
20187703
20198109
20208570
2021**9370
2022*10794

Sinds 2009 daalt het aantal leerlingen in het (pre)primair onderwijs. In 2022 zijn de uitgaven aan scholen per leerling 10.794 euro. In 2021 en vooral 2022 stijgen de uitgaven aan scholen per leerling als gevolg van de overheidsuitgaven in het kader van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO). 

Figuur: Uitgaven aan scholen in het (pre)primair onderwijs per leerling

Bron: CBS

Definitie:

De directe uitgaven van overheid, huishoudens, bedrijven, non-profit instellingen en organisaties in het buitenland aan onderwijsinstellingen in het (pre)primair onderwijs. Alleen onderwijsinstellingen die regulier onderwijs geven zijn meegenomen. Dit zijn zowel door de overheid gesubsidieerde als particuliere onderwijsinstellingen. De uitgaven aan onderwijsinstellingen worden hier per deelnemer uitgedrukt. (Pre)primair onderwijs bestaat uit het preprimair onderwijs, het basisonderwijs, particulier onderwijs op dit niveau en het speciaal (basis)onderwijs. Kinderen vanaf 3 jaar op een peuterspeelzaal of kinderdagopvang ontvangen een educatieve component in hun dagbesteding, waarbij de ontwikkeling van het kind wordt gestimuleerd. Hieronder valt ook de voorschoolse educatie voor peuters die (een verhoogde kans op) een (taal)achterstand hebben. Basisonderwijs is bedoeld voor kinderen vanaf 4 tot ongeveer 12 jaar oud, wanneer ze naar het voortgezet onderwijs gaan. Zowel in het primair als in het secundair onderwijs zijn er leerlingen die speciaal onderwijs krijgen. Het speciaal onderwijs dat onder het primair onderwijs valt, is bedoeld voor leerlingen van 4 tot ongeveer 14 jaar met een lichamelijke of verstandelijke handicap of ernstige gedrags- en/of leerproblemen.

Beschikbaarheidsdatum: jaarlijks in november-december

Publicatiedatum: 7 december 2023

CBS Brontabel als csv (314 bytes)