Uitgaven OCW

In 2019 is er voor elke onderwijssector een stijging van de uitgaven. In totaal stegen de OCW-uitgaven aan onderwijs (in werkelijk uitgegeven bedragen) van 21,2 miljard euro in 2002 naar bijna 39,4 miljard in 2019.

Voor het primair- en voortgezet onderwijs wordt de ontwikkeling van 2013 op 2014 vertekend doordat het Rijk (extra) middelen aan de onderwijsinstellingen heeft vooruitbetaald. Dit naar aanleiding van Begrotingsafspraken 2014 en het Nationaal Onderwijsakkoord, eind 2013.

Voor het middelbaar beroepsonderwijs wordt de stijging van de uitgaven (inclusief middelen voor educatie) vanaf 2014 voor een groot deel veroorzaakt door invoering van de Subsidieregeling Praktijkleren en vanaf 2018 door bekostiging van het groen onderwijs.

Voor het hoger beroepsonderwijs en het wetenschappelijk onderwijs wordt de stijging van de uitgaven in de jaren 2018 en ook 2019 verklaard door de oploop in de middelen studievoorschot.

De ontvangsten (gemeten in werkelijk ontvangen bedragen) van OCW vertonen een wisselend verloop. Dit heeft onder andere te maken met beleidsmaatregelen. Zo zijn de ontvangsten in het vo gedaald als gevolg van de afschaffing van de lesgelden in het vo per 1 augustus 2005.

De ontvangsten bij studiefinanciering stijgen jaarlijks. Dit komt voornamelijk doordat het aantal terugbetalende studenten ook jaarlijks stijgt.

Bij gesaldeerde uitgaven gaat het om alle OCW-uitgaven (bekostigd en overige uitgaven, werkelijk uitgegeven bedragen) minus een deel van de ontvangsten (zie metadata). De gesaldeerde uitgaven in 2019 zijn gestegen ten opzichte van 2018.

Voor het primair- en voortgezet onderwijs wordt de ontwikkeling van 2013 op 2014 vertekend doordat het Rijk, naar aanleiding van de Begrotingsafspraken 2014 en het Nationaal Onderwijsakkoord, eind 2013, (extra) middelen aan de onderwijsinstellingen heeft vooruitbetaald voor besteding in 2014.

Voor het middelbaar beroepsonderwijs wordt de stijging van de uitgaven vanaf 2014 voor een groot deel veroorzaakt door invoering van de Subsidieregeling Praktijkleren en vanaf 2018 door bekostiging van het groen onderwijs.

Voor het hoger beroepsonderwijs en het wetenschappelijk onderwijs wordt de stijging van de uitgaven in de jaren 2018 en ook 2019 verklaard door de oploop in de middelen studievoorschot.

De fluctuaties in de uitgaven voor studiefinanciering worden veroorzaakt door kasschuiven, in meerdere jaren  zijn bedragen vooruitbetaald op het gebied van reisvoorziening.   

In 2019 stegen in elke sector, met uitzondering van het mbo, de OCW-uitgaven voor onderwijs per deelnemer. Sinds 2002 is er in elk sector groei van de OCW-uitgaven per deelnemer (gemeten in werkelijke uitgaven in dat jaar).

In po en vo is in 2014 weliswaar een dip te zien in de OCW-uitgaven per deelnemer, maar dat wordt veroorzaakt doordat er in het Herfstakkoord en het Nationaal Onderwijs Akkoord extra geld is vrijgekomen. Dit geld is eind 2013 uitgekeerd, terwijl dit geld voor 2014 was bedoeld. Hierdoor zijn de OCW-uitgaven per deelnemer in 2013 hoger dan in 2014 en lopen de OCW-uitgaven per deelnemer na 2014 weer op.

Voor het middelbaar beroepsonderwijs wordt de stijging van de uitgaven vanaf 2014 voor een groot deel veroorzaakt door invoering van de Subsidieregeling Praktijkleren en vanaf 2018 door bekostiging groen onderwijs.
In 2019 zijn de uitgaven per student iets gedaald. Dit heeft onder andere te maken met de stijging van het aantal bbl-studenten ten opzichte van het aantal bol-studenten. De bbl-studenten worden lager bekostigd maar tellen ongewogen mee in de prijs per student waardoor deze gemiddeld lager uitkomt. 

Voor het hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs wordt de stijging van de uitgaven per deelnemer vanaf 2018 veroorzaakt door de invoering van het studievoorschot.

Een directe vergelijking tussen de sectoren van de uitgaven per deelnemer kan niet worden gemaakt door verschillen in bekostigingssystematiek. Zie hiervoor de metadata. 

De bijdragen aan instellingen per deelnemer geven inzicht in het bedrag waarover de instelling per deelnemer beschikt. Het beschikbare budget voor de instellingen is afkomstig van verschillende bronnen, waaronder OCW (zie verder metadata). 

In alle sectoren is sinds 2002 sprake van groei in de bijdragen aan instellingen per deelnemer (gemeten als werkelijk uitgegeven bedragen in een jaar). Dit hangt mede samen met de groei in OCW-uitgaven per deelnemer (eveneens gemeten in lopende prijzen).

In po en vo is in 2014 weliswaar een dip te zien in de bijdrage aan instellingen per deelnemer. Dit wordt veroorzaakt doordat er in het Herfstakkoord en het Nationaal Onderwijs Akkoord extra geld vrij is gekomen. Dit geld is eind 2013 uitgekeerd, terwijl dit geld voor 2014 was bedoeld. Hierdoor is de bijdrage aan instellingen per deelnemer in 2013 hoger dan in 2014 en loopt deze bijdrage in 2015 weer op.

Voor het middelbaar beroepsonderwijs wordt de stijging vanaf 2014 voor een groot deel veroorzaakt door invoering van de Subsidieregeling Praktijkleren en vanaf 2018 door bekostiging groen onderwijs.

In 2019 is de bijdrage iets gedaald. Dit heeft onder meer te maken met de stijging van het aantal bbl-studenten ten opzichte van het aantal bol-studenten. De bbl-studenten worden lager bekostigd maar tellen ongewogen mee in de prijs per student waardoor deze gemiddeld lager uitkomt. 

Voor het hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs wordt de stijging in de bijdrage aan instellingen per deelnemer vanaf 2018 veroorzaakt door de invoering van het studievoorschot.

In alle sectoren, met uitzondering van het mbo, stegen in 2019 ten opzichte van 2018 de OCW-uitgaven per gediplomeerde (gemeten in werkelijk uitgegeven bedragen in dat jaar).

Sinds 2002 is er in elk sector procentueel gezien sprake van een behoorlijke stijging, variërend van 28% in het wo tot 85% in het po.

De figuur toont de uitgaven per deelnemer in constante prijzen met 2019 als prijspeil. Dat wil zeggen dat deze uitgaven zijn geïndexeerd op basis van de prijsontwikkeling van het Bruto Binnenlands Product waarbij 2019 op 100 is gesteld.

In 2019 daalden de OCW-uitgaven voor onderwijs per deelnemer in elke sector iets, behalve in het po. Gerekend vanaf 2002 groeiden in elke sector de OCW-uitgaven voor onderwijs, gemeten in constante prijzen (prijspeil 2019).

In po en vo wordt de dip in de OCW-uitgaven per deelnemer veroorzaakt doordat er in het Herfstakkoord en het Nationaal Onderwijs Akkoord extra geld vrij is gekomen. Dit geld is eind 2013 uitgekeerd, terwijl dit geld voor 2014 was bedoeld. Hierdoor zijn de OCW-uitgaven per deelnemer in 2013 hoger dan in 2014. Daarna lopen de OCW-uitgaven per deelnemer weer op. 

Voor het middelbaar beroepsonderwijs wordt de stijging van de uitgaven vanaf 2014 voor een groot deel veroorzaakt door invoering van de Subsidieregeling Praktijkleren en vanaf 2018 door bekostiging groen onderwijs. In 2019 zijn de uitgaven per student gedaald. Dit heeft onder andere te maken met de stijging van het aantal bbl-studenten ten opzichte van het aantal bol-studenten. De bbl-studenten worden lager bekostigd maar tellen ongewogen mee in de prijs per student waardoor deze gemiddeld lager uitkomt. 

Voor het hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs wordt de stijging van de uitgaven per deelnemer vanaf 2018 veroorzaakt door de invoering van het studievoorschot.

Een directe vergelijking tussen de sectoren van de uitgaven per deelnemer kan niet worden gemaakt door  verschillen in bekostigingssystematiek. Zie hiervoor de metadata. 

De figuur toont de uitgaven per deelnemer in constante prijzen met 2019 als prijspeil. Dat wil zeggen dat deze uitgaven zijn geïndexeerd op basis van de prijsontwikkeling van het Bruto Binnenlands Product waarbij 2019 op 100 is gesteld.

In 2019 daalden de OCW-uitgaven voor onderwijs per deelnemer in elke sector iets, behalve in het po. Gerekend vanaf 2002 groeiden in elke sector de OCW-uitgaven voor onderwijs, gemeten in constante prijzen (prijspeil 2019).

In po en vo is in 2014 weliswaar een dip te zien in de bijdrage aan instellingen per deelnemer. Dit wordt veroorzaakt doordat er in het Herfstakkoord en het Nationaal Onderwijs Akkoord extra geld vrij is gekomen. Dit geld is eind 2013 uitgekeerd, terwijl dit geld voor 2014 was bedoeld. Hierdoor is de bijdrage aan instellingen per deelnemer in 2013 hoger dan in 2014 en loopt deze bijdrage in 2015 weer op.

Voor het middelbaar beroepsonderwijs wordt de stijging vanaf 2014 voor een groot deel veroorzaakt door invoering van de Subsidieregeling Praktijkleren en vanaf 2018 door bekostiging groen onderwijs.
In 2019 is de bijdrage iets gedaald. Dit heeft onder andere te maken met de stijging van het aantal bbl-studenten ten opzichte van het aantal bol-studenten. De bbl-studenten worden lager bekostigd maar tellen ongewogen mee in de prijs per student waardoor deze gemiddeld lager uitkomt. 

Voor het hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs wordt de stijging van de uitgaven per deelnemer vanaf 2018 veroorzaakt door de invoering van het studievoorschot.

Een directe vergelijking tussen de sectoren van de uitgaven per deelnemer kan niet worden gemaakt door  verschillen in bekostigingssystematiek. Zie hiervoor de metadata.