Financiën van instellingen in het middelbaar beroepsonderwijs
Deze pagina toont, op basis van de gegevens uit jaarrekeningen, de financiële kengetallen van instellingen in het middelbaar beroepsonderwijs. Verder wordt de samenstelling en ontwikkeling van de baten en lasten weergegeven.
Met ingang van verslagjaar 2017 heeft er een belangrijke verandering plaatsgevonden in de weergave van de meerjarige cijferreeksen.
Tot dusverre werden de vijfjarige reeksen jaarlijks herrekend naar de dan aanwezige instellingen. Dat impliceerde dat gegevens van instellingen die een jaar eerder waren verdwenen, bijvoorbeeld door opheffing of fusie, met terugwerkende kracht uit de cijferreeksen werden gehaald. Daarmee waren de ontwikkelingen van de cijfers per vijfjaarlijkse reeks wel goed vergelijkbaar voor de aanwezige instellingen, maar het leidde er ook toe dat hetzelfde jaar in opeenvolgende reeksen niet meer dezelfde getallen bevatte.
Met ingang van dit jaar verandert dat dus. Van elk jaar in de cijferreeks worden de cijfers weergegeven zoals ze in dat jaar waren. Er vindt dus geen herrekening meer plaats. Daarmee sluit de weergave ook een op een aan bij de weergave zoals bijvoorbeeld CBS die verschaft.
Deze verandering is vooral van invloed in po en vo, omdat daar de meeste mutaties van instellingen plaatsvinden. In het mbo en ho is dat veel geringer. Alleen als grotere instellingen om bijzondere redenen een jaarrekening te laat inleveren, kan dat voor het laatste jaar nog een verschil opleveren, gezien het opleveringstijdstip van de Financiële staat van het onderwijs.
Het is dus goed er rekening mee te houden dat de cijferreeksen en het aantal besturen in deze en de vorige jaren van elkaar kunnen verschillen voor dezelfde jaren. In de toekomst zal dat niet of nauwelijks meer het geval zijn.
Hieronder staan de financiële kengetallen van mbo-instellingen (roc's, vakinstellingen en agrarische opleidingscentra (aoc's) . Als eerst is de solvabiliteit te zien, onder 'Gerelateerde grafieken' vindt u de liquiditeit en rentabiliteit.
Voor alle balans- en exploitatiegegevens klikt u hier.
Solvabiliteit van mbo-instellingen
| Periode | lager dan 0,3 | 0,3 - 0,6 | 0,6 - 0,7 | 0,7 - 0,8 | 0,8 - 0,9 | hoger dan 0,9 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013 | 6 | 31 | 17 | 10 | 11 | 3 |
| 2014 | 7 | 31 | 15 | 14 | 7 | 5 |
| 2015 | 2 | 27 | 13 | 13 | 6 | 2 |
| 2016 | 2 | 28 | 12 | 13 | 6 | 2 |
| 2017 | 1 | 30 | 9 | 13 | 7 | 2 |
De solvabiliteit geeft weer of een bestuur op de langere termijn aan haar financiële verplichtingen kan voldoen. De Inspectie van het Onderwijs hanteert een signaliseringswaarde van 0,3. Het aantal instellingen met een hogere solvabiliteit is de afgelopen jaren licht gestegen.
| Periode | lager dan 1 | 1 - 2 | 2 - 3 | 3 - 4 | 4 - 5 | 5 - 6 | hoger dan 6 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013 | 30 | 25 | 9 | 5 | 2 | 4 | 3 |
| 2014 | 27 | 29 | 10 | 5 | 1 | 2 | 5 |
| 2015 | 23 | 27 | 9 | 3 | 1 | 0 | 0 |
| 2016 | 18 | 29 | 12 | 2 | 2 | 0 | 0 |
| 2017 | 23 | 21 | 12 | 4 | 2 | 0 | 0 |
De liquiditeit geeft aan in welke mate een instelling op korte termijn geld kan vrijmaken om kortlopende schulden te betalen. De liquiditeit ligt voor het merendeel van de scholen boven de door de Inspectie van het Onderwijs gehanteerde signaliseringswaarde van 1. In de afgelopen jaren is het aantal instellingen met een hogere liquiditeit toegenomen.
| Periode | lager dan -4 | -4 - -2 | -2 - 0 | 0 - 2 | 2 - 4 | hoger dan 4 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 2013 | 13 | 1 | 6 | 16 | 22 | 19 |
| 2014 | 10 | 5 | 6 | 24 | 15 | 20 |
| 2015 | 1 | 1 | 4 | 13 | 14 | 30 |
| 2016 | 6 | 7 | 10 | 20 | 8 | 12 |
| 2017 | 11 | 4 | 6 | 20 | 13 | 8 |
De rentabiliteit geeft aan in hoeverre de inkomsten en uitgaven van een instelling elkaar in evenwicht houden. Idealiter zijn de kosten en opbrengsten over meerdere jaren met elkaar in evenwicht en is de rentabiliteit over meerdere jaren gemiddeld nul. in 2017 hadden de meeste instellingen een rentabiliteit tussen de 0 en 4%.
Ontwikkeling lasten mbo-instellingen
| Periode | Personeel | Afschrijvingen | Huisvesting | Overig |
|---|---|---|---|---|
| 2013 | 3279 | 324 | 317 | 664 |
| 2014 | 3299 | 335 | 330 | 658 |
| 2015 | 3387 | 303 | 333 | 628 |
| 2016 | 3606 | 295 | 345 | 641 |
| 2017 | 3741 | 307 | 347 | 639 |
Tussen 2013 en 2017 zijn de lasten van instellingen in het middelbaar beroepsonderwijs toegenomen. Ongeveer 75% van de lasten bestaan uit personele lasten. Dit percentage is de afgelopen jaren nagenoeg constant gebleven. Onder 'Gerelateerde grafieken' vindt u de ontwikkeling van de baten.
| Periode | Rijksbijdragen | Overige overheidsbijdragen | Baten werk in opdracht van derden | Overige baten |
|---|---|---|---|---|
| 2013 | 4126 | 116 | 184 | 280 |
| 2014 | 4177 | 109 | 166 | 258 |
| 2015 | 4379 | 99 | 157 | 243 |
| 2016 | 4495 | 97 | 174 | 247 |
| 2017 | 4542 | 97 | 191 | 248 |
Ook de totale baten van mbo-instellingen zijn gestegen. De rijksbijdragen (4,5 miljard euro in 2017) vormen ongeveer 90% van de totale baten in 2017 (5,1 miljard euro).