Aandeel startende schoolleiders dat een begeleidingsprogramma heeft gevolgd

Welke beweging is zichtbaar

1.  Uit de tweejaarlijkse monitor ‘professionalisering schoolleiders' (2020) blijkt dat 20 procent (was 27,1 procent in 2018) van de startende schoolleiders een gedegen inwerkprogramma heeft gehad. 35 procent (was 29,2 procent in 2018) heeft in beperkte mate een inwerkprogramma gehad. Uit de monitor 'professionalisering schoolleiders' blijkt dat introductieprogramma's nog geen standaard onderdeel zijn van het strategisch personeelsbeleid van scholen en besturen. Ook zijn ze nog niet altijd een vast onderdeel van de professionalisering van schoolleiders. Schoolleiders die sinds 2018 zijn begonnen hebben vaker een inwerk- en begeleidingsprogramma gehad dan de schoolleiders die daarvoor zijn gestart in hun functie, dat is dus een positief signaal.¹² 
2. Indicator VO 2020 (juli 2017): circa 70 procent van de besturen geeft aan dat ze een inwerkprogramma aan schoolleiders aanbieden. Inwerkprogramma voor startende schoolleiders (stand van zaken juli 2017): Het aantal scholen waar startende schoolleiders (korter dan 2 jaar aan het werk) geen inwerk- en/of begeleidingsprogramma krijgen aangeboden neemt tussen 2015 en 2017 licht af van 30,4 procent naar 28,6 procent. Deze uitvraag onder besturen is herhaald tot 2018.
3. Onderzoek van Leisink en Knies (2017), De staat van strategisch personeelsbeleid in het vo : ‘De ondersteuning voor startende schoolleiders wordt als goed beoordeeld’ (4,03) (door besturen).¹³ Dit is in de vorige voortgangsrapportage ook reeds gemeld. Door de COVID19-maatregelen is het monitoronderzoek 2020 nog niet uitgevoerd. Het rapport  van het vervolgonderzoek wordt eind 2020 opgeleverd. Dit onderzoek wordt dan ook uitgezet onder schoolleiders en leraren, zodat ook hun bevindingen meegenomen worden en vergeleken met die van besturen.  

^{12 Kohnstamm Instituut (2020), Monitor Professionele ontwikkeling schoolleiders en bestuurders VO 2018-2019 Resultaten uit vragenlijstonderzoek
13 Universiteit Utrecht (2018), Strategisch personeelsbeleid in het VO: Nulmeting in het kader van de monitoring van de afspraak in het geactualiseerde Sectorakkoord VO (2018) over de versterking van strategisch personeelsbeleid}

Welke acties worden ondernomen

De VO-raad heeft met het beroepsregister schoolleiders en het Netwerk voor Schoolleiders een Schoolleidersagenda opgesteld waarin de begeleiding van startende schoolleiders als één van de kernthema’s is geagendeerd. Daarbij is nadrukkelijk de verantwoordelijkheid voor realisatie van die begeleiding bij schoolbesturen zelf gelegd. De sector is zich bewust van zijn verantwoordelijkheid hiervoor.
Hoewel er geen recentere cijfers beschikbaar zijn van hoe besturen hun beleid ten aanzien van startende schoolleiders waarderen, lijkt het er op dat besturen een positiever beeld hebben, dan de schoolleiders zelf ervaren (zie uitkomst bij 1). Uit onderzoek en gesprekken met schoolleiders blijkt dat ze vooral graag van elkaar leren. De sector- en schoolleidersorganisaties ondersteunen deze ondersteuningsbehoefte op diverse manieren, o.a. door het organiseren van Leiderschapslabs, faciliteren van netwerkbijeenkomsten en het aanbieden van specifieke trainingen, door o.a. de VO-academie en het schoolleidersregister VO.
Over de effectiviteit van inwerkprogramma's voor schoolleiders is weinig bekend in de wetenschappelijke literatuur.¹⁴ In opdracht van OCW en de VO-raad voert Ecorys daarom een onderzoek uit naar de begeleiding van startende schoolleiders in het vo. Het eindrapport dat eind 2020 opgeleverd wordt, levert meer inzicht op over de achtergronden en behoefte van deze specifieke doelgroep, inzicht over effectiviteit van inwerkprogramma's en inzicht over de ondersteuningsstructuur (inbedding in het strategisch personeelsbeleid, e.d.).  

^{14 NRO, Kennisrotonde (2019), Welke aanpak is effectief bij het begeleiden of stimuleren van startende schoolleiders in het VO}