Salaris leraren in basisonderwijs en voortgezet onderwijs

Een lerarenopleiding leidt in de meeste gevallen op tot een diploma in het hoger onderwijs. In Nederland is dit voor het basisonderwijs veelal een diploma op hbo-bachelor niveau.

Het figuur toont de verhouding tussen het salaris van leraren en het jaarsalaris van een werknemer met een diploma op vergelijkbaar niveau.
Vergeleken met de vergelijkingslanden in de figuur, is het relatieve salaris in het basisonderwijs in Nederland ongeveer gelijk aan dat in Frankrijk en lager dan in buurlanden Duitsland en België. In de VS is het relatieve salaris aanzienlijk lager dan in Nederland.

In het voortgezet onderwijs is het relatieve lerarensalaris in Nederland vergelijkbaar met het gemiddelde van de EU-landen. Ook hier is in de VS het relatieve salaris veel lager dan in Nederland.

Verhouding tussen het lerarensalaris en het gemiddelde salaris van een ho-opgeleide werknemer in de leeftijd van 25-64 jaar, naar niveau (2021)

Verhouding tussen het lerarensalaris en het gemiddelde salaris van een ho-opgeleide werknemer in de leeftijd van 25-64 jaar, naar niveau (2021)
Landbasisonderwijsonderbouw voortgezet onderwijsbovenbouw voortgezet onderwijs
DEN0,790,790,92
NED0,720,870,87
ZWE0,810,840,85
FIN0,880,981,1
VK (Eng.)0,850,950,95
BEL (Vl.)0,850,841,01
FRA0,780,870,97
BEL (Wal.)0,80,780,98
VS0,590,610,64
GER0,9111,05
JAP
OESO0,860,90,96
EU-220,850,890,95

Er zijn verschillen in de verhouding tussen het lerarensalaris en dat van álle hoogopgeleiden naar niveau. De algemene trend laat zien dat leraren in de bovenbouw voortgezet onderwijs relatief qua salaris het beste verdienen. Met name in Finland en Duitsland verdienen leraren op dit niveau meer dan de gemiddelde hoogopgeleide. Daarentegen zijn de verhoudingen in Nederland op alle niveaus lager dan OESO-gemiddeld evenals EU-22 gemiddeld.

Bron: EAG 2022, tabel D3.2 Brontabel als csv (351 bytes)
Verhouding tussen het lerarensalaris (basisonderwijs) en het gemiddelde salaris van een ho-opgeleide werknemer in de leeftijd van 25-64 jaar, naar geslacht (2019)
LandManVrouw
DEN0,730,96
FIN0,80,98
FRA0,730,9
DUI
JAP
NED0,710,92
ZWE0,710,89
VS0,540,73
BE (Vlaanderem)0,750,93
BE (Wallonië)0,720,89
VK (Engeland)0,750,99
OECD0,760,98
EU-220,750,98

In deze grafiek staat het relatieve salaris voor mannen en vrouwen apart. Het is niet gewogen voor opleidingsniveau van de ho-opgeleide werknemers en de leraren. Het verschil in beloning is groter voor mannen dan voor vrouwen. Ten opzichte van het gemiddelde salaris van een ho-opgeleide werknemer verdient een Nederlandse man die lesgeeft in het basisonderwijs 29%minder. Voor vrouwen is dit 8%. Dit patroon is ook zichtbaar in andere OESO-landen. Gemiddeld hebben vrouwelijke leraren in de EU-landen een nagenoeg even hoog salaris als alle ho-opgeleide werkneemsters (fulltime equivalent). Mannelijke leraren verdienen minder dan gemiddelde ho-opgeleide werknemers.

Bron: EAG 2020, tabel D3.8 (web only) Brontabel als csv (232 bytes)
Verhouding tussen het lerarensalaris (onderbouw voortgezet onderwijs) en het gemiddelde salaris van een ho-opgeleide werknemer in de leeftijd van 25-64 jaar, naar geslacht (2019)
Landmanvrouw
DEN0,740,97
FIN0,871,1
FRA0,81,02
DUI
JAP
NED0,841,04
ZWE0,740,93
VS0,560,76
BEL (Vlaanderen)0,730,94
BEL (Wallonië)0,690,87
VK (Engeland)0,851,09
OECD0,81,03
EU-220,781,03

In deze grafiek staat het relatieve salaris voor mannen en vrouwen apart. Het is niet gewogen voor opleidingsniveau van de ho-opgeleide werknemers en de leraren. Het verschil in beloning is groter voor mannen dan voor vrouwen. Ten opzichte van het gemiddelde salaris van een ho-opgeleide werknemer verdient een Nederlandse man die lesgeeft in de onderbouw vo 16% minder. Vrouwen verdienen als ze lesgeven in de onderbouw vo meer dan wat ho-opgeleide vrouwen gemiddeld verdienen (1,04), ofwel het lerarensalaris is voor vrouwen 4% meer dan een gemiddeld salaris van ho-opgeleide vrouwen. Dit patroon is ook zichtbaar in andere OESO-landen.

Bron: EAG 2021, tabel D3.8 (web only) Brontabel als csv (233 bytes)
Verhouding tussen het lerarensalaris (basisonderwijs) en het gemiddelde salaris van een ho-opgeleide werknemer in de leeftijd van 25-64 jaar, naar leeftijd (2019)
Land25-34 jaar35-44 jaar45-54 jaar55-64 jaar25-64 jaar
DEN0,980,840,750,790,83
FIN0,920,840,880,90,88
FRA0,860,730,740,680,78
GER0,92
JAP
NED0,980,80,670,690,76
ZWE0,930,790,720,760,8
VS0,70,580,60,620,61
BEL (Vlaanderen)0,870,820,810,790,82
BEL (Wallonië)0,830,780,770,760,78
VK (Engeland)0,910,850,830,870,84
OESO0,920,820,80,820,86
EU-220,910,810,80,810,87

In deze grafiek staat het relatieve salaris naar leeftijd. Het is niet gewogen voor opleidingsniveau van de ho-opgeleide werknemers en de leraren.
Het startsalaris in het basisonderwijs in Nederlands is 98% van het gemiddelde salaris van jonge hoogopgeleiden tussen 25 en 34 jaar. Na verloop van tijd wordt het verschil met het gemiddelde salaris van een ho-opgeleide werknemer groter. Dit patroon is ook bij andere EU-landen zichtbaar, maar in Nederland is het sterker dan gemiddeld in de EU-landen. In sommige landen zijn er veel kleinere verschillen naar leeftijd, bijvoorbeeld in Finland.

Bron: EAG 2021, tabel D3.8 (web only) Brontabel als csv (452 bytes)
Verhouding tussen het lerarensalaris (onderbouw voortgezet onderwijs) en het gemiddelde salaris van een ho-opgeleide werknemer in de leeftijd van 25-64 jaar, naar leeftijd (2019)
Land25-34 jaar35-44 jaar45-54 jaar55-64 jaar25-64 jaar
81216204
DEN0,980,850,760,80,84
FIN1,030,930,970,980,98
FRA0,950,810,860,770,88
GER1,02
JAP
NED1,050,920,780,810,88
ZWE0,970,830,750,770,83
VS0,730,620,620,630,63
BEL (Vlaanderen)0,870,820,80,780,82
BEL (Wallonië)0,840,770,740,740,76
VK (Engeland)0,980,960,930,940,93
OESO0,950,850,840,850,9
EU-220,930,840,820,830,9

In deze grafiek staat het relatieve salaris naar leeftijd. Het is niet gewogen voor opleidingsniveau van de ho-opgeleide werknemers en de leraren.
Het gemiddelde startsalaris voor 25-34 jarigen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs in Nederland is goed; 5% hoger dan dat van een ho-opgeleide werknemer. Na verloop van tijd slaat dit om en ontstaat een verschil met het gemiddelde salaris van een ho-opgeleide werknemer. Het verschil is tussen het lerarensalaris en het gemiddelde salaris van een ho-opgeleide werknemer na 35 jaar is minder groot dan bij leraren in het basisonderwijs. Dit patroon is bij andere EU-landen ook zichtbaar. Er zijn wel verschillen tussen landen in hoe groot dit verschil naar leeftijd is.

Bron: EAG 2021, tabel D3.8 (web only) Brontabel als csv (470 bytes)