Uitgaven OCW

Het Ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschap is een ministerie met één van de grootste uitgaven binnen het Rijk. Een zeer groot deel van die uitgaven gaan naar het onderwijs en groeit elk jaar. 

De opbouw van de OCW-uitgaven verschilt per sector en daarom is directe vergelijking tussen de sectoren vaak niet goed mogelijk (zie metadata bij de betreffende grafieken). Daarnaast zijn er voornamelijk 3 factoren die de onderwijsuitgaven in grote mate bepalen. Ten eerste worden de uitgaven bepaald door beleidsplannen, ten tweede door loon- en prijsontwikkelingen en tenslotte de ontwikkelingen van het aantal leerlingen/studenten. 

De eerste figuur toont de onderwijsuitgaven van OCW per sector in lopende prijzen (werkelijk uitgegeven bedragen in een jaar). Onder de 'Gerelateerde grafieken' bij deze figuur zijn, eveneens in lopende prijzen, weergegeven: de totale uitgaven van OCW aan onderwijs in lopende prijzen (werkelijk uitgegeven bedragen in een jaar).

OCW-uitgaven aan onderwijs per sector

OCW-uitgaven aan onderwijs per sector Mln euro, lopende prijzen
PeriodePOPO nieuwe methodeVOVO nieuwe methodeMBOMBO nieuwe methodeHBOHBO nieuwe methodeWOWO nieuwe methodeSFSF nieuwe methode
2002687749322551160430452152
2003724551252585163431322682
2004757452822702172032163077
2005788255712858180333383142
2006831557353147188233973865
2007860059993204203135123550
2008898164853345215936774060
2009956267833514231837823787
2010946669503509248938233917
2011955069433476250939554249
2012974771323502254339853920
20131016774363496261140664263
2014967573163757273341524956
20151003376634066281142104469
20161021379514118283343285922
20171049581444209292644444664
201811143106178708852846024151326331854860483062935467
201911759111449010881746544210340033115132510154065376
20201143388374400342053865329
20211229496444742419160355507
202214465103614722461266205504

In 2022 is er voor elke onderwijssector een stijging van de uitgaven. In totaal stegen de OCW-uitgaven aan onderwijs (in werkelijk uitgegeven bedragen) van ongeveer €39 miljard in 2019 naar bijna €49 miljard in 2022.

Een groot deel van de ontwikkeling in het primair- en voortgezet onderwijs wordt verklaard door uitgaven in het kader van het Nationaal Programma Onderwijs. Deze middelen hebben als doen om de leerachterstanden weg te werken, die ontstaan zijn door de schoolsluitingen en andere gevolgen van de uitbraak van het coronavirus. Daarnaast zijn er, in het kader van het  Onderwijsakkoord: “Samen voor het beste onderwijs”, coalitieakkoordmiddelen geïnvesteerd in goede leraren, schoolleiders en onderwijsondersteuners, wat het onderwijs ten goede komt.

Voor het middelbaar beroepsonderwijs wordt de stijging van de uitgaven in 2020 en 2021 verklaard door de extra aanvraag subsidieregelingen uit het Nationaal Programma Onderwijs. De subsidieregelingen Inhaal- en ondersteuningsprogramma's en Extra hulp voor de klas zijn daarmee onderdeel van de totale bekostiging. Ook deze middelen hebben als doel om de leerachterstanden weg te werken, die ontstaan zijn door de schoolsluitingen en andere gevolgen van de uitbraak van het coronavirus.

Voor het hoger beroepsonderwijs en het wetenschappelijk onderwijs wordt de stijging van de uitgaven verklaard door de oploop in de middelen studievoorschot, de bijstelling voor loon- en prijsontwikkeling, de ontwikkeling van het aantal studenten en de intensiveringen van het kabinet Rutte IV.

Er is een lichte daling in uitgaven aan studiefinanciering van 2021 naar 2022. Dit wordt veroorzaakt door een daling van het aantal studenten die studiefinanciering ontvangt.

Departementale Jaarverslagen OCW Brontabel als csv (1 kB)

OCW uitgaven aan onderwijs totaal

OCW uitgaven aan onderwijs totaal In miljoenen euro
PeriodeTotaalTotaal nieuwe methode
200221160,9
200322403
200423570,3
200524592,5
200626340,5
200726895,8
200828706,8
200929744,9
201030154,6
201130681,2
201230828,3
201332039,1
201432588,8
201533251,8
201635365,1
201734881,5
201838867,736777,5
201939361,537959,4
202038805,5
202142411,7
202246284,4

De totale uitgaven (gemeten in werkelijke uitgegeven bedragen) van OCW vertonen een stijgende lijn. Dit komt omdat de lijn de som van alle uitgaven per sector weerspiegelt.

Departementale Jaarverslagen OCW Brontabel als csv (369 bytes)

OCW-uitgaven voor onderwijs per deelnemer per sector

OCW-uitgaven voor onderwijs per deelnemer per sector Lopende prijzen, x1 €
PeriodePOPO nieuwe methodeVOVO nieuwe methodeMBOMBO nieuwe methodeHBOHBO nieuwe methodeWOWO nieuwe methode
200252007100620016046800
200354007200640016346800
200455007200660017206800
200557007400680018036700
200658007400720018826500
200759007600720020316500
200861008000750021596700
200964008300800023186600
201064008400810024896500
201165008400760025096700
201266008400770025436800
201369008500780026117100
201466008300800027337100
201569008500870028117200
201671008700850028337200
201773008800850029267200
201876007300930090008500860832637199760017181
201978007800920092008200836134007428750017298
2020820095008639745017318
20219000107009294880118264
202210500115009443956719457

In 2022 stegen in elke sectoren OCW-uitgaven voor onderwijs per deelnemer. Sinds 2002 is er in elk sector groei van de OCW-uitgaven per deelnemer (gemeten in werkelijke uitgaven in dat jaar). 

Gemiddeld stegen de OCW-uitgaven voor onderwijs per deelnemer (in werkelijk uitgegeven bedragen) van ongeveer €8.350 in 2019 naar ongeveer €10.080 in 2022.

OCW Brontabel als csv (930 bytes)