Tijdsbesteding aan media
De mediatijdsbesteding beschrijft hoeveel tijd iemand op een dag aan media besteed. Daarbij gaat het zowel om unieke als gecombineerde activiteiten.
Om het mediastelsel te doorgronden is het noodzakelijk een goed beeld te krijgen van de gebruikers. Hoeveel tijd besteden zij aan media? En welke media gebruiken zij het meest? Het tijdsbestedingsonderzoek Media:Tijd biedt gedetailleerde informatie hierover. Deze studie brengt niet alleen 'klassieke' vormen van mediagebruik in beeld, zoals lineair TV kijken of het luisteren naar een CD, maar ook nieuwe varianten zoals het op je tablet kijken naar Uitzending Gemist of het streamen van muziek op je mobiele telefoon. De studie is in 2014 voor het eerst afgerond en in 2016 en 2018 herhaald. Media:Tijd betreft een samenwerking tussen het Nationaal Luister Onderzoek (NLO), het Nationaal Onderzoek Multimedia (NOM), Stichting KijkOnderzoek (SKO) en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Meer gedetailleerde informatie en uitgebreidere analyses zijn te vinden op de site van MediaTijd en in de verdiepende analyse Trends in Media:Tijd van het SCP.
Media tijdsbesteding
| Categorie | Luisteren | Kijken | Lezen | Communiceren | Gamen | Internet overig | Media overig |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal 13+ | 152 | 185 | 42 | 64 | 18 | 17 | 22 |
| Man | 170 | 186 | 44 | 62 | 22 | 20 | 25 |
| Vrouw | 133 | 184 | 41 | 66 | 14 | 14 | 18 |
| 13-34 jaar | 134 | 146 | 17 | 92 | 27 | 19 | 26 |
| 35-49 jaar | 166 | 163 | 30 | 60 | 16 | 17 | 28 |
| 50-64 jaar | 172 | 209 | 48 | 57 | 16 | 19 | 21 |
| 65+ jaar | 138 | 241 | 87 | 33 | 11 | 12 | 8 |
| opleiding laag | 166 | 230 | 42 | 43 | 13 | 8 | 10 |
| opleiding midden | 156 | 189 | 39 | 67 | 20 | 15 | 19 |
| opleiding hoog | 141 | 158 | 46 | 70 | 20 | 23 | 30 |
Nederlanders besteden gemiddeld maar liefst 8 uur en 23 minuten per dag aan media. Hierbij gaat het zowel om media als hoofdactiviteit als om het gebruik ervan als nevenactiviteit, zoals het op de achtergrond luisteren van muziek. De meeste tijd wordt besteed aan het kijken van media (gemiddeld 3:05 uur per dag), gevolgd door de activiteit luisteren (gemiddeld 2:32 per dag).
Participatie - Aantal deelnemers per media-activiteit op een gemiddelde dag
| Activiteit | Participatie |
|---|---|
| Media overig | 10% |
| Gamen | 17% |
| Internetten overig | 22% |
| Lezen | 50% |
| Communiceren | 56% |
| Luisteren | 62% |
| Kijken | 85% |
Bovenstaande grafiek toont het gemiddelde percentage deelnemers per media-activiteit. Als iemand op een dag minimaal 10 minuten heeft besteed aan een activiteit, dan telt hij of zij mee als deelnemer. Op een gemiddelde dag heeft 85% van alle Nederlanders van 13 jaar of ouder minimaal 10 minuten audiovisuele content gekeken, 62% heeft radio of muziek geluisterd, 56% heeft via een elektronisch apparaat met anderen gecommuniceerd en 50% heeft een printmedium gelezen (al dan niet digitaal).
Luistertijd in uren:minuten per dag
| Luistertijd in uren:minuten per dag naar type luisteractiviteiten (2013, 2015 en 2018) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Periode | Live radio | Uitgesteld radio | Eigen muziek, audio | Muziek, audio via internet | Overig luisteren |
| Media:tijd 2013 | 02:16 | 00:02 | 00:21 | 00:05 | 00:02 |
| Media:tijd 2015 | 02:08 | 00:01 | 00:19 | 00:09 | 00:02 |
| Media: tijd 2018 | 01:53 | 00:02 | 00:15 | 00:19 | 00:01 |
Vergeleken met 2013 luisteren mensen nu 23 minuten minder live radio per dag en kijken ze 26 minuten minder live tv. Daartegenover staat dat ze meer muziek en audio via internet beluisteren (14 minuten meer dan in 2013). Ook maken ze meer gebruik van uitgesteld tv kijken (11 minuten meer) of het bekijken van gestreamd, gedownload of gekocht video-materiaal (16 minuten meer).
Kijktijd in uren:minuten per dag
| Kijktijd per type kijkactiviteit in uren:minuten per dag (2013, 2015 en 2018) | ||||
|---|---|---|---|---|
| Periode | Live tv: televisieprogramma kijken op moment van uitzending | Uitgesteld tv: televisieprogramma terugkijken of preview | Gestreamd, gedownload of gekocht video-materiaal | Overig video en filmpjes (YouTube e.d.) |
| Media:tijd 2013 | 02:31 | 00:14 | 00:10 | 00:03 |
| Media:tijd 2015 | 02:24 | 00:19 | 00:15 | 00:04 |
| Media: tijd 2018 | 02:05 | 00:25 | 00:26 | 00:07 |
Uit de analyse Trends in Media:Tijd (2019) blijkt dat de verschuiving van televisie kijken naar streamen het beste te zien is bij jongeren en bij hoogopgeleiden. Ouderen en lager opgeleiden maken meer op traditionele manieren gebruik van media. Hoewel het streamen dus is toegenomen, houdt het kijken via het traditionele tv-beeld wel de voorkeur, met meer dan 2 uur per dag. Dit komt volgens het SCP omdat mensen media het liefste thuis gebruiken, in plaats van ergens anders, via hun smartphone. Hun ingesleten patronen laten zich niet zo snel veranderen als eerder was gedacht. Televisie kijken wordt nog steeds het meeste gedaan op het moment van de uitzending (en dus niet uitgesteld of gestreamd). En radio wordt vaak aangezet om te luisteren ‘op de achtergrond’, meestal via vaste zenders. Ook de tijdstippen waarop mensen media gebruiken, zijn niet veranderd. ’s Ochtends wordt er gelezen (nog steeds vooral van papier), overdag geluisterd, ’s avonds tv gekeken en later op de avond nog even gelezen. Hiermee hangt samen dat de daling van het gebruik van kranten, tijdschriften, televisie en radio helemaal niet zo snel gaan als eerder werd gevreesd. Bij het lezen van papier is de daling zelfs afgevlakt.