EIGE Equality Index
De Gender Equality Index van het Europees Instituut voor Gendergelijkheid (EIGE) is een instrument om een totaalbeeld te geven van de (on)gelijkheid tussen mannen en vrouwen op diverse terreinen. De index drukt in één getal de gelijkheid uit tussen vrouwen en mannen op de domeinen werk, geld (loon en inkomen), kennis, tijdsbesteding, besluitvormende posities en gezondheid. De indexscore ligt tussen 0 (volledige ongelijkheid) en 100 (volledige gelijkheid).
Onderstaande figuur toont de vijf EU-lidstaten met de hoogste en de vijf met de laagste scores op de Gender Equality Index. Ook voor elk separaat domein is er een gelijkheidsscore, die scores staan in soortgelijke grafieken (top vijf boven- en onderkant) erna. Onderaan de pagina staan links naar de volledige tabellen.
Gender Equality Index, 2023
| Land | Gender Equality Index |
|---|---|
| EU-27 | 70,2 |
| 1. Zweden | 82,2 |
| 2. Nederland | 77,9 |
| 3. Denemarken | 77,8 |
| 4. Spanje | 76,4 |
| 5. België | 76 |
| 23. Slowakije | 59,2 |
| 24. Griekenland | 58 |
| 25. Tsjechië | 57,9 |
| 26. Hongarije | 57,3 |
| 27. Roemenië | 56,1 |
Op de Gender Equality Index 2023 (vooral gebaseerd op gegevens over 2022 en 2021) heeft Zweden net als in de jaren ervoor de hoogste score (82), gevolgd door Nederland en Denemarken (beide bijna 78). Ten opzichte van andere EU-landen scoort Nederland vooral hoog op tijdsbesteding (aan zorgtaken en sociale activiteiten), gezondheid en geld. De laagste scores op de Gender Equality Index hebben Roemenië en Hongarije. Vergeleken met de vorige index (data uit 2020) is Nederland iets gestegen in score (was 77). Ook zijn Nederland en Denemarken van plek gewisseld, maar hun scores verschillen nauwelijks. De gestegen indexscore van Nederland heeft vooral te maken met de hogere score (oftewel meer man-vrouwgelijkheid) op de domeinen kennis (meer gelijkheid in deelname aan onderwijs) en besluitvorming (meer gelijkheid bij topfuncties in de sociale sector).
Gender Equality Index (domein Werk), 2023
| Land | GEI Werk |
|---|---|
| EU-27 | 73,8 |
| 1. Zweden | 84,8 |
| 2. Denemarken | 82,1 |
| 3. Malta | 80 |
| 4. Luxemburg | 79,6 |
| 5. Nederland | 79,3 |
| 23. Polen | 69,6 |
| 24. Tsjechië | 68,9 |
| 25. Griekenland | 68,7 |
| 26. Roemenië | 67 |
| 27. Italië | 65 |
Nederland neemt op het domein werk de vijfde plaats in de Europese Unie met een score van ruim 79 op een schaal van 0 tot 100. De onderliggende indicatoren die de indexscore op werk bepalen zijn: arbeidsdeelname (in voltijdsequivalenten en duur van het werkzame leven), segregatie in de sectoren onderwijs, gezondheids- en welzijnszorg, en de kwaliteit van werk (flexibel verlof kunnen nemen voor persoonlijke zaken en carrièreperspectieven). Door een lagere score op segregatie en kwaliteit is Nederland ten opzichte van 2022 twee plekken gezakt op de ranglijst van het domein werk. Zweden scoort het hoogst, en in Italië zijn mannen en vrouwen het minst gelijk wat werk betreft.
Gender Equality Index (domein Geld), 2023
| Land | GEI Geld |
|---|---|
| EU-27 | 82,6 |
| 1. Luxemburg | 93,9 |
| 2. België | 90,7 |
| 3. Denemarken | 89,5 |
| 4. Oostenrijk | 88,2 |
| 5. Nederland | 88,1 |
| 23. Griekenland | 71,7 |
| 24. Litouwen | 71,2 |
| 25. Roemenië | 70,6 |
| 26. Letland | 68,1 |
| 27. Bulgarije | 67 |
Het domein geld bestaat uit verschillen tussen mannen en vrouwen in het maandloon, de koopkracht van het gezin (netto gezinsinkomen uit werk en uitkeringen), het risico op armoede, en de inkomensongelijkheid. Luxemburg scoort de hoogste waarde (bijna 94) op het domein geld, Bulgarije de laagste (67). Nederland staat op de vijfde plek met een score van 88.
Gender Equality Index (domein Kennis), 2023
| Land | GEI Kennis |
|---|---|
| EU-27 | 63,6 |
| 1. Zweden | 76,4 |
| 2. België | 74,1 |
| 3. Luxemburg | 70,3 |
| 4. Malta | 70,1 |
| 5. Spanje | 70 |
| 8. Nederland | 69,1 |
| 23. Griekenland | 57,3 |
| 24. Duitsland | 56,1 |
| 25. Roemenië | 54,4 |
| 26. Kroatië | 54,2 |
| 27. Letland | 50,4 |
In het domein kennis gaat het om het verschil tussen mannen en vrouwen in het aandeel hoogopgeleiden, in de deelname aan opleidingen en cursussen of workshops, en in deelname aan hoger onderwijs in richtingen als gezondheid en welzijn, kunst, gedrag en maatschappij, en onderwijs. Zweden scoort in de Europese Unie het hoogst op het domein kennis, Letland het laagst. In de onderste regionen van kennis zijn ook relatief veel andere Oost-Europese lidstaten te vinden. Nederland neemt de achtste plek in op kennisgelijkheid tussen mannen en vrouwen.
Gender Equality Index (domein Tijdsbesteding), 2023
| Land | GEI Tijdsbesteding |
|---|---|
| EU-27 | 68,5 |
| 1. Nederland | 76,9 |
| 2. Denemarken | 72,7 |
| 3. Zweden | 71,9 |
| 4. Polen | 71,5 |
| 5. Spanje | 70,4 |
| 23. Ierland | 59,5 |
| 24. Malta | 59,4 |
| 25. Cyprus | 58,4 |
| 26. Tsjechië | 57 |
| 27. Kroatië | 48,6 |
De gelijkheid van mannen en vrouwen in het doen van zorgtaken (huishouden en kinderen) en sociale activiteiten (sporten, uitgaan, vrijwilligerswerk) verschilt sterk tussen de lidstaten van de EU. In Nederland is met een score van 77 het meeste gelijkheid in tijd besteed aan deze taken en activiteiten. Daarna volgt Denemarken (score 73). De score van Kroatië is het laagst, ruim 1,5 keer zo klein als die van Nederland. Gemiddeld in de EU is de gelijkheid tussen mannen en vrouwen in tijdbesteding met een score van 69 klein in vergelijking met andere domeinen. Dat komt vooral doordat er verhoudingsgewijs weinig gelijkheid is in sociale activiteiten.
Gender Equality Index (domein Besluitvormende posities), 2023
| Land | GEI Besluitvormende posities |
|---|---|
| EU-27 | 59,1 |
| 1. Zweden | 85,1 |
| 2. Frankrijk | 83,8 |
| 3. Spanje | 81,1 |
| 4. Denemarken | 73,9 |
| 5. Finland | 73,9 |
| 6. Nederland | 72,7 |
| 23. Roemenië | 30,7 |
| 24. Griekenland | 30,4 |
| 25. Tsjechië | 30,2 |
| 26. Cyprus | 29,2 |
| 27. Hongarije | 26,2 |
De gelijkheid van mannen en vrouwen in besluitvormende posities loopt sterk uiteen in de Europese Unie. Koploper Zweden (score 85) wordt gevolgd door Frankrijk en Spanje. Op enige afstand komen Denemarken en Finland met een gedeelde vierde plek (score 74). Nederland volgt met een score van bijna 73. In Hongarije is de meeste ongelijkheid tussen mannen en vrouwen in besluitvorming. (On)gelijkheid in besluitvorming wordt afgemeten aan hoeveel mannen en vrouwen topfuncties hebben in de politiek (landelijk en regionaal), het bedrijfsleven, en op het sociale vlak (sport, media, en organisaties die onderzoek financieren).
Gender Equality Index (domein Gezondheid), 2023
| Land | GEI Gezondheid |
|---|---|
| EU-27 | 88,5 |
| 1. Ierland | 94,8 |
| 2. Zweden | 94,5 |
| 3. Nederland | 94,2 |
| 4. Finland | 93,1 |
| 5. Oostenrijk | 91,4 |
| 23. Portugal | 84,1 |
| 24. Litouwen | 82,9 |
| 25. Letland | 78,9 |
| 26. Bulgarije | 77,8 |
| 27. Roemenië | 70 |
Van de zes domeinen die tot de Gender Equality Index behoren, is er op het gezondheidsvlak de meeste gelijkheid tussen mannen en vrouwen. De gemiddelde score in de EU is 88,5. Ierland neemt de eerste plek in. Met een score van 94,8 is dit land het dichtst bij volledige gelijkheid tussen mannen en vrouwen in gezondheid. Dat geldt ook voor de nummers twee en drie: Zweden (94,5) en Nederland (94,2). In Roemenië zijn de gezondheidsverschillen tussen mannen en vrouwen het grootst. De ongelijkheid in gezondheid meet verschillen tussen mannen en vrouwen in de gezondheidsstatus (levensverwachting, zelfgerapporteerde gezondheid), leefstijl (roken, drinken, gezond eten, sporten), en toegang tot de gezondheidszorg.